Iv-bap. Menedjment texnologiyasí

Informaciya  aǵımı–  informaciyalardıń  negizinen  baslap  tutınıwshılarǵa 

shekemgi háreketleniwi. 

Informaciyanıń kólemi– shártli birlikler (sóz, xabar, belgiler, háripler, sanlar 

hám  basqalar)  járdeminde  ólshenetuǵın  hám  basqarıw  mekemeleriniń 

informaciyalardıń tolıqlıǵı, basqarıwdı avtomatlastırıw boyınsha qararlar qabıl etiw 

ushın paydalanılatuǵın muǵdarlıq táriyp esaplanadı. 

Hújjetlerdiń aylanısın joybarlawda tómendegiler támiyinleniwi kerek. 



 

hár  bir  hújjette  qararlar  qabıl  etiw  ushın  zárúrli  hám  jeterlishe 

informaciyalardıń bar bolıwı; 



 

hújjetler  hám  olarda  bar  bolǵan  kemshiliklerdi  saplastırıw  jolı  menen 

informaciya aǵımların racionallastırıw; 



 

hújjetlerdiń negizinen baslap tutınıwshıǵa ótetuǵın jollardı kemeyttiriw; 



 

hújjetlerdiń orınlaw múddetleriniń ústinen nátiyjeliligin qadaǵalaw; 



 

hújjetlerdiń formaların unifikaciyalaw. 

Informaciyalıq sistemalar jumıstıń sapasına diagnoz qoyıw hám onı analizlew 

ushın  maǵlıwmatlardıń sapası degen  túsinik bar, ol  ádette tómendegi parametrlar 

menen bahalanadı: dúzetilgenlik, anıqlıq, jedellik, relevantlıq (tiyislilik). 

Verbal  emes  informaciyalar,  yaǵnıy  informaciyalardı  jiberiwshi  tárepinen 

sózlerden paydalanbastan uzatılǵan informaciyalar da áhmiyetli rol` oynaydı. Olar 

verbal  emes  kommunikaciyalar  tiykarında  jatqan  verbal  emes  jónelitpelerdi 

quraydı.  Isharalar,  mimika,  intonaciyalar  –  jumısqa  tiyisli  baylanıstıń  áhmiyetli 

bólegi  esaplanadı.  Bazıda  bul  qurallar  (olar  verbal  emes  qurallar  dep  ataladı) 

járdeminde,  sózlerdiń  járdeminde  aytılǵanlarǵa  salıstırǵanda  bir  qansha  kóbirek 

nárselerdi  aytıw  múmkin.  Verbal  emes  informaciyanıń  tiykarǵı  túrleri 

tómendegilerden ibarat: 

---



 

adamnıń fizikalıq jaǵdayı (boyı, awırlıǵı, shashlarınıń reńi,  denesiniń 

iyisi hám t.b.) 



 

deneniń  háreketleri  (mimikalar,  turıw  jaǵdayı,  tiyip  ketiw,  bet 

álpetiniń ózgerisi, kózlerdiń háreketi hám .t.b.) 



 

shıǵıp  sóylew  (intonaciyalar,  sawatlılıq,  dawıs,  teksttiń  tezligi  hám 

.t.b.) 



 

ortalıq  (jaqtılıǵı,  shawqım,  bina  hám  imarat,  xananıń  qolaylılıǵı, 

mebel` hám .t.b.) 



 

ortalıqtan  paydalanıw  (minez  qulıq  hám  ádetler,  sóylesiwdegi  aralıq 

hám .t.b.) 



 

waqıt (erte keliw, kesh qalıw, ózin ózi kútiwge májbúrlew hám .t.b.) 

Verbal emes kommunikaciyalar tiykarınan sanasız tiykarǵa iye boladı, sebebi 

kommunikaciya  processiniń  qatnasıwshılarınıń  haqıqıy  sezimlerin  bildiriw  hám 

olar  bul  proceeste  isenimli  indikator  boladı.  Verbal  emes  informaciyalar  menen 

manevrlar  islew  qıyın  hám  onı  shaxslar  aralıq  kommunikaciyalarda  jasırıw  qıyın 

boladı.