Ызбекистон республикаси олий ва ырта

Korxona etikasi (yoki o‗zaro aloqalarning ma‘naviy jixatlari) biznesmenning 
vijdoni yordamida tadbirkorlik faoliyati jarayonida firma xodimlari xatti-
harakatlariga (hulqiga) bo‗lgan eng yuqori talablarga amal qilishga imkon yaratadi. 
Korxonaning bozordagi hamkorlariga nisbatan amal qilishi lozim bo‗lgan ma‘naviy 
qadriyatlari qatoriga quyidagilarni kiritish mumkin: aldashdan voz kechish, halollik, 
hamkorlikdagi ishda ishonch, innovatsion g‗oyalar sohibining tadbirkorlik manfatiga 
hurmat. 
Missiyani belgilashda korxona tanlab olgan qadriyatlar yo‗nalishi ham 
ahamiyatga ega bo‗lib, ular rahbarlar va barcha xodimlarning strategik xatti-
harakatlariga jiddiy ta‘sir o‗tkazadi. Nazariya va amaliyotda qadriyatlar 
yo‗nalishining oltita turini ajratib ko‗rsatish mumkin (4.1-jadval)
15
.
4.1-jadval.
Qadriyatlar yo„nalishlari va ularning maqsadlar bilan aloqasi. 
Yo‗nalish turi
Qadriyatlar kategoriyasi 
Korxona ko‗zlayotgan 
maqsadlar toifalari 
(tiplari) 
Nazariy 
 Haqiqat 
 Bilim 
 Oqilona fikrlash 
Uzoq 
muddatli 
tadqiqotlar 
va 
ish-
lanmalar 
Iqtisodiy 
 Qulaylik 
 Foydalilik 
 O‗sish 
 Foyda olish 
15
Горемыкин В.А., Нестерова Н.В. Энциклопедия бизнес – планов: Методика разработки. 75 реальных образ-
цов бизнес – планов. - М.: «Ось-89», 2003. – 20 бет 

---

43 
 Boylik jamg‗arish 
 Natijalar 
Siyosiy 
 Xokimiyat 
 Hurmat qozonish 
 Kapital va sotishning 
umumiy xajmi, ish-
lovchilar soni 
Ijtimoiy 
 YAxshi munosabatlar 
 Sadoqat 
 Nizolarning bo‗lmasligi 
 Foydalilikdan ijtimoiy 
mas‘uliyatning yuqori 
turishi 
 Bilvosita raqobat 
 Tashkilotdagi yaxshi 
muxit 
Estetik 
 Badiiy muvofiqlik 
 SHakl va o‗lchamlar 
mosligi 
 Tarkib 
 Mahsulot dizayni 
 Sifat 
 Foydani 
kamayishi 
hisobiga bo‗lsa ham 
ko‗rkamlikni 
ta‘minlash. 
Diniy 
Borliq bilan muvofiqlik, 
kelishuv. 
 Etika 
 Ma‘naviy muammolar 
Korxona missiyasi uning madaniyati - korxona ob‘ro‗sini (marka, imidj) 
shakllantiruvchi korxona qadriyatlari, me‘yor va g‗oyalari majmuasi bilan 
chambarchas bog‗liqdir. U hayotda quyidagilarda o‗z aksini topadi:

korxonaning xatti-harakatlarida - barcha xodimlar uchun yagona 
bo‗lgan tamoyillarda;

firma kommunikatsiyalarida - axborotni uzatish usullarida; 

korxonani ko‗rgazmali taqdim etish vositalarida - firma belgisi, 
mahsulotni bezalishi, marosimlar, tashqi ko‗rinishi va x.k. 
Korxona imidji firmaning iste‘molchilar, hamkorlar, jamiyat oldidagi 
mas‘uliyatini bildiradi. Bunday holatda missiya korxonaning tashqi muxitda kerakli 
taassurot uyg‗otishga intilishini aks ettiradi.