İzzet Çivgin

Vikingler Fransa’da: Normandiya’nın Doğuşu 181

Normanların İngiltere’yi İşgali (1066) ve Sonrası 184

Normanlar Sicilya’da ve Güney İtalya’da 189

1. 
   Sicilya’da Norman Kontluğu/Krallığı (1081–1194) 190
   
2. 
   Sicilya Krallığı’nda Cermen Hohenstaufen Hanedanı (1194–1266).192
   

BEŞİNCİ BÖLÜM

KUTSAL ROMA CERMEN İMPARATORLUĞU (962–1806)

1. 
   İmparator ile Papa Arasındaki İktidar Mücadelesi 198
   
2. 
   Papa-İmparator Çatışması ve II. Friedrich (1220–1250) 201
   
3. 
   Kutsal Roma İmparatorluğu mu, Yoksa Alman Krallığı mı? 204
   

ALTINCI BÖLÜM

HAÇLI SEFERLERİ

1. 
   Birinci Haçlı Seferi (1096–1099) 210
   
2. 
   İkinci (1147–1148) ve Üçüncü (1189–1192) Haçlı Seferleri 214
   
3. 
   Dördüncü (1202–1204) ve Beşinci (1217–1221) Haçlı Seferleri 216
   
4. 
   Altıncı (1228–1229) ve Yedinci (1248–1254) Haçlı Seferleri 218
   
5. 
   Sekizinci Haçlı Seferi (1270) ve Artçı Seferler 220
   
6. 
   Haçlı Seferleri’nin Batı’da ve Doğu’da Bıraktığı İzler 222
   

YEDİNCİ BÖLÜM

XI. VE XIII. YÜZYILLAR ARASINDA BATI AVRUPA

1. 
   Avrupa’da Tarım Arazilerinin Doğuya Doğru Genişlemesi 227
   
2. 
   Batı Avrupa Nüfusunda Yapısal Dönüşüm ve Şehirleşme 231
   
3. 
   Üniversiteler, Kültürel Değişme ve Hıristiyanlık 235
   
4. 
   Batı Avrupa Devletlerinin Ortaya Çıkışı 239
   
5. 
   Akdeniz Ticareti ve İtalyan Şehir-Devletlerinin Doğuşu 245
   
6. 
   Venedik Deniz İmparatorluğu 247
   
7. 
   Ceneviz Cumhuriyeti 249
   

ix
SEKİZİNCİ BÖLÜM

SLAVLAR VE RUS-KİEV PRENSLİĞİ’NİN DOĞUŞU

1. 
   Doğu Avrupalı Venethler Slavların Ataları mı? 253
   
2. 
   Slav Prensliklerinin Doğuşu 255
   
3. 
   Rus-Kiev Prensliği’ni İskandinavlar mı Kurdu? 259
   
4. 
   Rus-Kiev Devleti’nin Kuruluşu, Yükselişi, Çöküşü (862–1242) 263
   
   1. 
      Ruthenia Birliği: Rus-Kiev Devleti’nin görkemli çağları (912–1054) 263
      
   2. 
      Birliğin çözülüşü ve Ruthenia’da özerk prenslikler dönemi (1054–1242) 266
      
5. 
   Ruthenia (Rus-Kiev) Kültürü ve Uygarlığı 268
   
6. 
   Ruthenia/Rus-Kiev Topraklarında Moğol İşgali (1242–1502) 271
   
   1. 
      Cengiz İmparatorluğu’nun bölünmesi ve Altın-Orda Hanlığı’nın kuruluşu 273
      
   2. 
      Altın-Orda Hanlığı’nın yükselişi ve çöküşü 276
      
7. 
   Ruthenia’dan Rusya’ya, Prenslikten Çarlığa 278
   

DOKUZUNCU BÖLÜM

BİZANS; ROMA İMPARATORLUĞU’NUN MİRASI

1. 
   Bizans’tan Konstantinopolis’e 283
   
   1. 
      Roma hâkimiyetinden önce ve sonra Bizans/İstanbul şehri 284
      
   2. 
      Constantinus, Bizans’ı İmparatorluğun başkentine dönüştürüyor 286
      
2. 
   Doğu Roma İmparatorluğu’nun Doğuşu 289
   
3. 
   Erken Bizans / Geç Roma Dönemi (330–610) 292
   
   1. 
      Justinianus’un (527–565) Batı Akdeniz Havzası’na hâkim olma çabaları 296
      
   2. 
      Justinianus’un Bizans’a bıraktığı miras 299
      
4. 
   Heraklius Hanedanı (610–695, 705–711) ve İslami Fetihler 301
   
   1. 
      Heraklius (610–641) reformları ve Bizans yönetsel/askerî
      

sisteminde yenilenme 301

2. 
   Monotelizm/Tek-İradecilik mezhebinin doğuşu ve
   

Papa-İmparator çatışması 305

3. 
   Heraklius Hanedanı’na karşı devlet darbesi ve İstanbul’u
   

saran şiddet ortamı 309
x

5. 
   İkon-Kırıcılık Döneminde Bizans (711–843) 311
   
   1. 
      III. Leon’un taht dönemi (717–741) ya da ikon-kırıcı
      

siyasetin doğuşu 312

2. 
   V. Constantinus (741–775): İkon-karşıtı anlayışın olgunlaşma çağı 313
   
3. 
   V. Constantinus’tan sonra: İkon-kırıcı akımın zor yılları 316
   
4. 
   İkon-kırıcılığın yeniden hortlaması (813–843) 319
   
1. 
   Bizans’ta Görkemli Çağlara Dönüş Sinyali (843–1025) 320
   
   1. 
      Makedonya Hanedanı’nın ilk yılları ve kilise-devlet bütünleşmesi (867–912) 322
      
   2. 
      Bizans’ta feodalleşme tehdidi ve merkezî otoritenin tepkisi
      

(912–959) ...................................................................................................326 c) Yayılmacı siyasete dönüş (959–976)......................................................329
d) II. Basileios (976–1025) ya da Orta-Bizans Tarihi’nin en parlak dönemi 331

7. 
   Devlet Sisteminde Çözülme ve Anadolu’da Türkmen Akınları 334
   
   1. 
      Siyasal iktidar sivil aristokrasinin elinde şekilleniyor (1025–1081) 335
      
   2. 
      Bizans’ın Komnenos Hanedanı altında yeniden dirilişi (1081–1185) 338
      
8. 
   IV. Haçlı Seferi ve Bizans’ın İstanbul’dan Kovuluşu (1204) 344
   
   1. 
      İstanbul’da Latin İmparatorluğu ve Bizans’ın başkent dışında örgütlenişi 346
      
   2. 
      İznik-Bizans İmparatorluğu’nun yükselişi ve İstanbul’un
      

yeniden fethi (1261) 350
9. Bizans’ın Çöküşü (1282–1453) 352
a) Bizans’ta iç savaş (1321–1328, 1341–1347) 354

2. 
   Balkanlarda Osmanlı yayılması ve Bizans’ın Osmanlı’ya
   

vassal oluşu 358

2. 
   İstanbul’un fethi ve Bizans’ın sonu (1453) 360
   

ONUNCU BÖLÜM

BİZANS’TAN GERİYE KALANLAR VE AKDENİZ

1. 
   Bizans İmparatorluğu ve Ortodoks Kilisesi 365
   
2. 
   Bizans Manastırları ve İsihazm/Hesykhazm Akımı 369
   

xi

1. 
   İlk Hıristiyan manastırları, keşişler ve ermitler 369
   
2. 
   Bizans’ta manastır kültürü 372
   
3. 
   İsihazm tarikatının XIV. yüzyıldaki serüveni 373
   
1. 
   Bizans İmparatorluğu, Balkanlar ve Yunanistan 375
   
   1. 
      Balkanlarda Bulgar tehdidi 378
      
   2. 
      IV. Haçlı Seferi (1202–1204) ve Balkanlarda değişen dengeler 382
      
2. 
   Sicilya’da Bizans Hâkimiyeti 384
   
3. 
   Kuzey Afrika’da Bizans Yönetimi 389
   
4. 
   Kıbrıs’ta Bizans ve Frank Yönetimleri 394
   
   1. 
      Bizans eyaleti olarak Kıbrıs (395–688) 395
      
   2. 
      Kıbrıs yeniden Bizans’a bağlanıyor (965–1191) 397
      
   3. 
      Kıbrıs’ta Frank/Latin Krallığı (1191–1489) 398
      
5. 
   Trabzon-Rum İmparatorluğu (1204–1461) 400
   

ONBİRİNCİ BÖLÜM

ARAP YARIMADASI VE İSLAM

1. 
   İslam-Öncesi Arap Tarihi ve Kültürü 406
   
   1. 
      Araplar ve Mezopotamya 408
      
   2. 
      Nabati Krallığı (M.Ö. 300 – M.S. 106) 410
      
   3. 
      Nabati toplumu 415
      
   4. 
      Roma’ya bağlı Nabati/Arap vilayeti 420
      
   5. 
      Araplar ve Hıristiyanlık 422
      
   6. 
      Saba Uygarlığı 426
      
2. 
   İslam’ın Doğuşu 429
   
   1. 
      İslamiyet’ten önce ve sonra Mekke 429
      
   2. 
      Peygamber’in mesajı: Mekke’den Medine’ye (612–624) 435
      
   3. 
      Bedir Savaşı’ndan Mekke’nin fethine (624–630) 440
      
3. 
   Dört Halife Dönemi (632–661) 445
   

xii
ONİKİNCİ BÖLÜM

İSLAMÎ FETİHLER

1. 
   Dört Halife Dönemi’nde Gerçekleştirilen Fetihler 452
   
   1. 
      İran’ın fethi ve Sassani Devleti’nin yıkılması 454
      
   2. 
      Mezopotamya, Filistin, Suriye ve Mısır’ın fethi 456
      
2. 
   Emevi Hanedanı Dönemindeki Fetihler 457
   
3. 
   Kuzey Afrika’nın Fethi ve Ifrikiya’nın Doğuşu 459
   
   1. 
      Kuzey Afrika’nın Hilafet’ten kopuşu ve Fatımilerin Ifrikiya
      

günleri (909–972) 460

2. 
   Ifrikiya’da Berberi kökenli Ziri ve Hammadi hanedanları
   

(972–1152) .................................................................................................462 c) Ifrikiya’da Beni Hilal işgali (1048).........................................................465

4. 
   İspanya’nın Fethi ve Müslümanların Poitiers’de Durdurulması 468
   
5. 
   Deniz Yoluyla Gerçekleştirilen Akınlar ve Sicilya’nın Fethi 471
   
6. 
   Sicilya’da İslam Uygarlığı (831–1085) 473
   
   1. 
      Sicilya’da Aglebi (827–909) ve Fatımi (909–948) hâkimiyeti 475
      
   2. 
      Sicilya’da Kalbi Hanedanı (948–1040) 477
      
   3. 
      Sicilya’nın Normanlarca fethi (1061–1090) ve sonrası 480
      

ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM
EMEVİ HANEDANI (661–751) VE ENDÜLÜS

1. 
   Emevilerin Hilafet Israrı ve İslam Âleminde Bölünme 483
   
   1. 
      Halife Abdülmelik (685–705) ve siyasal istikrarın tesisi 484
      
   2. 
      İslam Uygarlığı’nın olgunlaşması (705–750) ve Zeydiliğin
      

doğuşu (713) 486

3. 
   Emevilerin sonu (750) 488
   
1. 
   Endülüs Emevi Devleti (756–1031) 488
   
   1. 
      İspanya’da/Cordoba’da Endülüs Emevi Emirliği (756–929) 489
      
   2. 
      Cordoba Halifeliği: Endülüs Müslümanlığı’nın Altın Çağı
      

(929–1009) ................................................................................................491

3. 
   Taht kavgaları ve Cordoba Halifeliği’nin sonu (1009–1031) 493
   

xiii

3. 
   Emevilerden Sonra Endülüs (1031–1492) 495
   
   1. 
      Endülüs’te Tayfa Rejimi (1031–1147) 495
      
   2. 
      Müslüman İspanya’da ve Fas’ta Murabıt/Almoravid yönetimi (1086–1147) 496
      
   3. 
      Endülüs’te ve Fas’ta Almohad/Muvahhid yönetimi (1147–1232) 501
      
   4. 
      Endülüs’te son kale: Granada Emirliği (1230–1492) 503
      
   5. 
      Muvahhidlerin/Almohadların İspanya ve Fas’ta bıraktıkları izler 505
      

ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM