У ўзининг «Тарихи маданият» асарида хабар беришича, кейинги 20 йил ичида 14 та илмий тарихий, лингвистик, педагогик асарлар ва 30 йиллик поэтик ижодининг мажмуи бўлмиш «Девони Ибрат» шеърлар тўпламини яратди. ИсҲоқхоннинг тилшуносликка оид «Луғати ситта-ал-сина», «Жомеъул хутут» асарларидан ташқари тарихшуносликка оид «Тарихи Фарғона», «Тарихи маданият» ва «Мезонул замон» илмий асарлари бизгача етиб келган. - У ўзининг «Тарихи маданият» асарида хабар беришича, кейинги 20 йил ичида 14 та илмий тарихий, лингвистик, педагогик асарлар ва 30 йиллик поэтик ижодининг мажмуи бўлмиш «Девони Ибрат» шеърлар тўпламини яратди. ИсҲоқхоннинг тилшуносликка оид «Луғати ситта-ал-сина», «Жомеъул хутут» асарларидан ташқари тарихшуносликка оид «Тарихи Фарғона», «Тарихи маданият» ва «Мезонул замон» илмий асарлари бизгача етиб келган.
- ИсҲоқхон Ибрат «Тарихи Фарғона», «Тарихи маданият», «Мезонул замон» асарларида Ҳам ўзининг педагогик-маърифатпарварлик қарашларини илгари сурди. ИсҲоқхон ўзининг чет эл саёҲатида техника ва маданият ривожланган улкан шаҲарларда бўлди. У Туркистон шаҲарлари Ҳам вақти соати етиб маданий шаҲар қаторидан ўрин олишига ишонди. Буни амалга оширишнинг бирдан-бир йўли илм-фандан, ўқиш-ўрганишдан деб билди.
ИсҲоқхон Ибрат 1886 йилда эски мактабларга нисбатан бирмунча илғор бўлган мактабни очди. 1907 йилда эса иккинчи марта қишлоқ болалари учун эски мактаблардан бутунлай фарқ қилувчи бепул янги усули савтия мактаби очди. Бу мактабда ўз фарзандлари Аббосхон, Ваққосхон, Фаёзхонларни Ҳам 25 нафар қишлоқ болаларини ўқитди. Мактаб ўз уйида, ёруғ деразали хонага жойлашган бўлиб, у янгича ўқув қуроллари — парта, стол, стул, янги китоблар, дарсликлар, дафтар, доска кабилар билан жиҲозланганди, ўқиш-ўқитиш ишларини бўлса, у ўзи тузган дастури асосида олиб борди. ИсҲоқхон ўз мактабида ўзининг «Луғати-сита-ал-сина», «Санъати Ибрат қалами Мирражаб Бандий» асарларидан, Туркистонда рус-тузем мактабларининг асосчиси ва бундай мактаблар дарсликларининг биринчи автори С.М.Граменицский уч қисмдан иборат «Книга для чтения» (Ўқиш китоби), рус-тузем мактабларининг биринчи ўзбек ўқитувчиси ва бу мактаблар учун ўзбек тилида дарслик яратган Саидрасул Саидазизовнинг «Устод аввал», Али Асқар ибн Байрамали Калининнинг «Таълимус соний», Наманган рус-тузем мактабининг ўқитувчиси М.М.Орақуловнинг 1887 йилда нашр қилинган «Самоучитель» русского язўка для русско-мусульманских школ» каби дарслик ва қўлланмаларидан фойдаланди. - ИсҲоқхон Ибрат 1886 йилда эски мактабларга нисбатан бирмунча илғор бўлган мактабни очди. 1907 йилда эса иккинчи марта қишлоқ болалари учун эски мактаблардан бутунлай фарқ қилувчи бепул янги усули савтия мактаби очди. Бу мактабда ўз фарзандлари Аббосхон, Ваққосхон, Фаёзхонларни Ҳам 25 нафар қишлоқ болаларини ўқитди. Мактаб ўз уйида, ёруғ деразали хонага жойлашган бўлиб, у янгича ўқув қуроллари — парта, стол, стул, янги китоблар, дарсликлар, дафтар, доска кабилар билан жиҲозланганди, ўқиш-ўқитиш ишларини бўлса, у ўзи тузган дастури асосида олиб борди. ИсҲоқхон ўз мактабида ўзининг «Луғати-сита-ал-сина», «Санъати Ибрат қалами Мирражаб Бандий» асарларидан, Туркистонда рус-тузем мактабларининг асосчиси ва бундай мактаблар дарсликларининг биринчи автори С.М.Граменицский уч қисмдан иборат «Книга для чтения» (Ўқиш китоби), рус-тузем мактабларининг биринчи ўзбек ўқитувчиси ва бу мактаблар учун ўзбек тилида дарслик яратган Саидрасул Саидазизовнинг «Устод аввал», Али Асқар ибн Байрамали Калининнинг «Таълимус соний», Наманган рус-тузем мактабининг ўқитувчиси М.М.Орақуловнинг 1887 йилда нашр қилинган «Самоучитель» русского язўка для русско-мусульманских школ» каби дарслик ва қўлланмаларидан фойдаланди.
Do'stlaringiz bilan baham: |
