Jahon texnologiyalar bozorida transmilliy korporatsiyalarning faoliyati tahlili

Xususiylashtirishdan oldin
Xususiylashtirishdan keyin
182	199

Manba: Yaşar, Süleyman; (1997): “Özelleştirme (Privatiation)”
Ushbu sohada xususiylashtirishdan oldin o’rtacha oylik maosh 82 % tashkil qilgan. Bu juda yuqori. Biroq xususiylashtirishdan keyin bu ko’rsatkich 99% ga oshdi. Albatta bu kabi o’zgarishlar xodimlarni xursand qilgan bo’lishi muqarrar.
Milliy aviakompaniya 1987- yil fevralda xususiylashtirildi uning aksiyalari London Fond birjasida qo’yildi. Boshida qo’yilgan narx savdolashishlar natijasida 11 baravarga oshdi. 1988- yilda BA kompaniyasi British Caledonian, 1992- yilda Dan-Air aviakompaniyalarini o’ziga qo’shib oldi. Dan-Air ning asosiy serdaromad marshrutlari Gatvik aeroporti edi.
British Airways tarkibidagi boshqa filial aviakompaniyalarning tashkil topishi.
1990- yillarda BA dunyoning eng serdaromad yetakchi aviakomaniyalarining biriga aylandi. Uning shiori “Butun dunyoning sevimli aviakompaniyasi” edi. 1992- yilda British Airways nemislar hududida joylashgan uncha katta bo’lmagan Delta Air Transport aviakompaniyani sotib olishdi va uning nomi Deustche British Airways bo’ldi. Biroq 2003- yilda sotilgan bo’lsada Delta Air Transport 16 ta Boing 737 samalyotlarini ekspluatatsiya qilgach Luftganzadan keyin 2 o’rinda nemislarning eng katta aviakompaniyaga aylandi.
1995 yilda British Airways Tayvanda London va Taybey o’rtasida o’z reyslarini tashkillashtirish uchun British Asia Airwaysga asos soldi. Biroq bu siyosiy sabablarga ko’ra nafaqat British Asia Airways nomi o’zgardi balki, samalyot rangi ham o’zgardi. Unda Buyuk Britaniyaning bayrog’i xitoyliklarning motivlariga almashtirildi. Bu kabi holat boshqa yirik aviakompaniyalarda boshqa yirik aviakompaniyalarda ham kuzatildi. BAA 2001- yilda tugatildi, bunga sabab esa daromadning kamligi edi.
Bob Ayling davrida kompaniya qora kunlarni boshidan kechirdi. Raqobatning kuchayishi, neftning yuqori bahosi va funt- sterling qurbining oshishi daromadning tushib ketishiga sababchi bo’ldi. B. Ayling 1998 – yilda 750 mln funt- sterling daromad qilgach, flotni qayta qurib chiqdi ya’ni keng ko’lamli Boing 747- 400 samalyotlarini kam chiqimli Boing 777 ga almashtirdi, hamda British Airways ning o’rta magistral flotiga Airbus A 319/ 320/ 321 samalyotlarini ishga tushirdi.
Xususiylashtirish natijasida BA 1999 yilda daromadi 50 % ga tushganligini e’lon qildi. 2000 – yilda Bob Ayling o’z vazifasidan chetlashtirildi uning o’rnini Rod Eddington egalladi. 2004- yilda British Airways o’zining 18,5 % ulushini Qantas (Avstraliya Havo Yo’llari) aviakompaniyaga sotdi. Shuningdek, daromadlar ham shu tariqa taqsimlangan. Reys nomi Kenguru bo’lgan, bundan aviakompaniya 425 funt- sterling ishlab oldi. Bu esa qarzdorlikni kamaytirishga yo’naltirilgan edi.
2004- yildan boshlab British Airways o’zining ichki reyslarda shuningdek, katta aeroportlarda ham, bepul ovqat va ichimliklar bilan ta’minlanishini hamda to’liq servis xizmatlardan iborat bo’lgan aviakompaniya sifatida qaraydi.
Bu bilan British Airways to’liq xizmat ko’rsatilishiga tayyor turgan mijozlarni jalb qilishni mo’ljallagan holda boshqa kam chiqimli arzon chiptali aeroportlar , aviakompaniyalar xizmatidan farq qilgan.

2006. 
      yilda BA Skitracks tashkiloti tomonidan faxriy mukofot bilan taqdirlangan.
      
2007. 
      yilda Yevropaning Eng Yaxshi Havo Yo’llari Kompaniyasi, yana shu yilning o’zida 2ta Eng Yaxshi Trans-atlantik Havo Yo’llari va Eng Yaxshi Yevropa- Osiyo/ Avstraliya Havo Yo’llari deya taqdirlangan. Biroq shularga qaramay bagajlarning yo’qolishi bo’yicha Yevropada eng yomon aviakompaniya ham edi.
      

Rossiya va MDH davlatlariga yo’naltirilgan faoliyatlar. Rossiyadan yo’naltirilgan asosiy doimiy reyslar Londonga boradi. Haftasiga 19- 21 tagacha reyslar Moskvaning Domodedova aeroportidan va Sankt- Peterburgdan har kunlik reyslar qatnovi Londonning Xitrou Terminal 5 aeroporti orqali amalga oshiriladi.
Undan tashqari aviakompaniya Rossiyaning boshqa bir nechta shaharlariga ham uchadi, ular: Kazan, Quyi Novgorod, Samara, Krasnodar, Perm, Ufa va Rostov kabilar.
2004- 2007 - yillarda Yekaterinburgda franchayzing shartnomasiga ko’ra Britaniya O’rtayer degan nom ostida qatnov bo’ldi va Kaliningradga ham reys qatnovi bo’lgan.
MDH va Boltiq bo’yi davlatlaridan - Almota, Boku, Bishkek, Vilnyus, Yerevan, Kiev, Odessa, Riga, Tallinni hamda Tbilisiga aviareyslar amalgam oshirilmoqda.