Jahonda umumqabul qilingan bank tizimi Jahon amaliyotida har bir mamlakatning Markaziy banki banklarning banki
Download 5.53 Mb. Pdf ko'rish
|
bank ishi (2) (1) (1)
- Bu sahifa navigatsiya:
- Kreditlash obyekti
|
REPO operatsiyasi – bu qimmatli qog‗ozlarni keyinchalik yuqo-
riroq bahoda sotish (sotib olish) majburiyati bilan sotib olish (sotish)dir. REPO shartnomasining birinchi qismida sotuvchi kreditlanadi va ikkichi qismida pul mablag‗lari egasiga ortig‗i bilan qaytariladi. Qimmatli qog‗ozlar egaligini huquqiy berish ma‘lum vaqtga kreditni ta‘minlangan qiladi va riskni kamaytiradi. 237 Shunday qilib, O‗zbekiston Respublikasida xususiy, davlat, jamoa va kollektiv mulkchiligiga asoslangan korxona va tashkilotlar tuzilishi hamda faoliyat ko‗rsatishiga, aralash mulkchilikka asoslangan korxonalarning tashkil etilishi va faoliyat ko‗rsatishiga huquqiy asos yaratildi. Ayniqsa, hukumat tomonidan xususiy tijorat banklarini tashkil qilishni rag‗batlantirish, aksiyadorlik tijorat banklari faoliyatini takomillashtirish, ularni xususiylashtirish va faoliyatini erkinlashtirish borasida qonunlar va qator me‘yoriy hujjatlarning qabul qilinishi kredit munosabatlari subyektlari ko‗lamining oshib borishini jadallash- tirmoqda. Kreditlash obyekti – bu qarzga olingan summa va uning qaysi obyekt- tovar-moddiy boyliklar, xarajatlar va hokazolarga yo‗naltirilganligini anglatadi. Yuqoridagilardan kelib chiqib, kreditlash tarkibini quyidagicha tasvirlash mumkin: 14-rasm. Kreditlash mexanizmi elementlari Kredit subyekti, obyekti, ta‘minoti, kreditlash metodlari va usullari, kredit monitoringini yuritish va boshqalar kredit mexanizimining asosiy elementlari hisoblanadi. Albatta, kredit mexanizmining mohiyatiga turlicha yondashuvlar mavjud, lekin shu bilan birga, yuqorida keltirilgan elementlar kredit mexanizmining asosini tashkil etadi. Kredit munosabatlarini o‗rnatishda mazkur elementlarning qaysi biridir muhim ahamiyatni o‗zida mujassamlashtirishi va kreditorning qaror qabul qilishida hal qiluvchi omilga aylanishi mumkin. Masalan, obro‗li va xalqaro bozorda o‗z o‗rniga ega bo‗lgan kompaniya yoki firma, joriy faoliyatida moliyaviy qiyinchiliklarga duch kelib bank kreditiga murojaat etdi. Bunda bank iloji boricha unga kreditni berishga harakat qiladi, chunki bunday mijozni yo‗qotish bank uchun foydali emas. Yana Kreditlash usullari Kredit moni- toringi Download 5.53 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|