Jahonda umumqabul qilingan bank tizimi Jahon amaliyotida har bir mamlakatning Markaziy banki banklarning banki

Foizsiz xarajatlar 
Foizsiz xarajatlarga xodimlarga t
o‗lanadigan ish haqlari va 
q
o‗shimcha to‗lovlar, uskuna yoki binolarni ijaraga olish, xarid qilish, 
shuningdek, boshqa operatsiya bilan bo
g‗liq xarajatlar kiradi. 
Banklar 
O‗zbekiston Respublikasi Pensiya fondiga, O‗zbekiston 
Respublikasi Aholini ish bilan 
ta‘minlash davlat fondiga, O‗zbekiston 
Respublikasi 
Ijtimoiy 
su
g‗urta fondiga qonunlarga muvofiq 
o‗tkaziladigan majburiy ajratmalar, jumladan, bank xodimlariga 
mukofot hamda k
o‗p yil ishlaganlik uchun ularni rag‗batlantirish 
b
o‗yicha xarajatlarni amalga oshiradilar. Bank nodavlat fondlarga, 
ixtiyoriy tibbiy su
g‗urta va ixtiyoriy sug‗urtaning boshqa turlari uchun 
o‗tkazgan ajratmalari, qonunlarga muvofiq bank mulkini va bank 
xodimlarini davlat su
g‗urtasidan o‗tkazish bo‗yicha to‗lovlar ham 
bankning foizsiz xarajatlariga kiradi. 
Bank asosiy fondlarni, jumladan, ularning bank faoliyatini amalga 
oshirishda foydalanadigan alohida qismlarini, xususan, tushumni 
inkassatsiya qilish uchun avtomobil transportini ijaraga olish b
o‗yicha 
xarajatlar qiladi.

---

566
Bank xodimlari va bank xodimlari b
o‗lmagan, ya‘ni bank shtatida 
b
o‗lmagan xodimlarga, ular bilan tuzilgan shartnomalar bo‗yicha 
bajarilgan ishlar uchun ish haqi t
o‗lash xarajatlari, amaldagi qonunlarga 
muvofiq, navbatdagi va q
o‗shimcha ta‘tillar pulini, shuningdek, tibbiy 
k
o‗riklardan o‗tkazish kabi xarajatlari ham foizsiz xarajatlarga kiradi.
Bundan tashqari, banklarning foizga dahli y
o‗q xarajatlariga bank 
sohasida malakali kadrlar tayyorlashga sarflanadigan xarajatlari ham 
kiradi. Tijorat banklari oliy 
o‗quv yurtlari bilan kelishilgan shartnoma va 
t
o‗lov asosida bank sohasiga malakali kadrlar tayyorlash, bank 
xodimlari malakasini oshirish va qayta tayyorlash xizmatlari uchun haq 
t
o‗laydi.
Bizga 
ma‘lumki, banklarni auditorlik tekshiruvidan o‗tkazish uchun 
banklar auditorlik firmalari bilan shartnomada kelishilgan narxlarda 
t
o‗lovni amalga oshiradilar. 
65-jadval