Jamiyat yaxlit tizim sifatida sotsiyal munosabatlar Reja: Jamiyat va ijtimoiylik tushunchasi. Sharq mutaffakirlarining jamiyat to’g’risidagi qarashlari. Zamonaviy jamiyatning turlicha tariflari

G.Zimmelь va M.Veber sotsiologikqarashlaridan farqli o’laroq, K.Marks va F.Engelьs sotsiologikqarashlarida empirik sotsiologik ma’lumotlar va nazariy xulosalar «tarixiy davr manfaatlari»ga - proletariat manfaatlariga qaratilgan edi. V.I.Leninda bu yondashuv partiyaviylik tomoyili sifatida yanada rivojlantirildi. Bu esa, jamiyat tarakqiyoti to’g’risidagi barcha «burjua» sotsiologik ta’limotlar noilmiy deb, inkor etilishiga olib keldi. Umuminsoniy qadriyatlar o’rnini sinfiy, partiyaviy qadriyatlar egalladi.

• G.Zimmelь va M.Veber sotsiologikqarashlaridan farqli o’laroq, K.Marks va F.Engelьs sotsiologikqarashlarida empirik sotsiologik ma’lumotlar va nazariy xulosalar «tarixiy davr manfaatlari»ga - proletariat manfaatlariga qaratilgan edi. V.I.Leninda bu yondashuv partiyaviylik tomoyili sifatida yanada rivojlantirildi. Bu esa, jamiyat tarakqiyoti to’g’risidagi barcha «burjua» sotsiologik ta’limotlar noilmiy deb, inkor etilishiga olib keldi. Umuminsoniy qadriyatlar o’rnini sinfiy, partiyaviy qadriyatlar egalladi.
• Marksizm klassiklari empirik harakterdagi ochiq sotsial tadqiqotlarni burjua ilmi ko’rinishi deb qayd etadi. K.Marksning «Kapital», F.Engelьsning «Angliyada ishchilar sinfining ahvoli», «Turmush (turarjoy) masalasiga doir», V.I Leninning «Rossiyada kapitalizmning taraqqiyoti», ooBuyuk pochin» singari asarlari, nazariy tadqiqotlari ijtimoiy jarayonlarni tahlil qilish asosida sinfiylik printsipi bilan yozilgan. K.Marks va F.Engelьs tomonidan 1848 yili yozilgan «Kommunistik partiya manifesta» asari ana shu sinfiylik va partiyaviylik tomoyilining nazariy cho’qqisi bo’ldi.
• K.Marks va F.Engelьs sotsiologikqarashlarining ayrim tomonlarini G.V.Plexanov, A.Bebelь, R.Lyuksemburg va boshqalar ham rivojlantirib, konkretlashtirganlar. SHuningdek, ularning fikrlarini, ya’ni marksistik Sotsiologiya qarashlarini V.J.Kelle, S.A.Kugel, P.Tamasha, K.Myuller, I.T.Frolov, V.A.Engelьgardt kabi sotsiologlar fanning ishlab chiqarish va jamiyatning boshqa sohalari bilan aloqasini yanada takomillashtirish, fan axloqi kabi yo’nalishlarda ilmiy tadkiqot ishlari olib borganlar.
• Nomarksistik Sotsiologiya rivojlanishida AQSH sotsiologlaridan T.Parsons, R.Merton, P.Sorokin, F.3nanetskiy, A.CHayld, CH.R.Mills, V.Stark, P.Berger, T.Lukmansar, G’arb sotsiologlaridan S.Latur, T.Kun, S.CHepin, P.Forman, E.M.Malkey, M.Polani, E.SHilz, M.SHeler, K.Manxeymlarning roli katta bo’ldi.

• ETIBORINGIZ UCHUN RAHMAT