Jazodan ozod qilishning turlari

Jazoni ijro etishdan bo`yin tovlash deganda, tayinlangan jazoni ijro etishdan qochishga qaratilgan har qanday qasddan qilingan harakat tushuniladi. Jazoni ijro etishdan bo`yin tovlash, yangi jinoyat tarkibini tashkil qilmaydigan harkatlardan iborat bo`lishi kerak.
Jinoyat kodeksi 69-moddasiga muvofiq sud hukmi qonuniy kuchga kirgan kundan boshlab:
1) uch yildan ortiq bo`lmagan muddatga ozodlikdan mahrum qilingan yoki ozodlikdan mahrum qilish bilan bog`liq bo`lmagan jazoga hukm qilinganda - uch yil;
2) besh yildan ortiq bo`lmagan muddatga ozodlikdan mahrum etishga hukm qilinganda – besh yil;

2. 
   2) o`n yildan ortiq bo`lmagan muddatga ozodlikdan mahrum etishga hukm qilinganda – o`n yil;
   
3. 
   3) o`n yildan ortiq bo`lgan muddatga ozodlikdan mahrum etishga hukm qilinganda – o`n besh yil ichida jazo ijro etmagan bo`lsa, mahkum asosiy va qo`shimcha jazolardan ozod qilinadi.
   

Bundan tashqari Jinoyat kodeksida umumiy muddat ham belgilangan bo`lib, agar jazo tayinlangan kundan boshlab yigirma besh yil o`tgan bo`lsa, jazoni ijro etish mumkin emas.
Bu muddatning o`tishi sud hukmi qonuniy kuchga kirgan kundan boshlab hisoblanadi.
Muddat o`tishining quyidagi shartlari mavjud:

1. 
   1) sud hukmining qonuniy kuchga kirganligi;
   
2. 
   2) shaxsninng jazoni o`tashdan bo`yin tovlamaganligi;
   
3. 
   3) bu muddat davomida qasddan yangi jinoyat sodir etmaganligi.
   

Agar mahkum jazoni o`tashdan bo`yin tovlasa, jazoni ijro etish muddati ikki baravar ko`payadi va jazoni o`tashdan bo`yin tovlangan kundan boshlab hisoblanadi, lekin yigirma besh yildan oshmasligi lozim.
Shaxs muddat o`tmasdan, yangi jinoyat sodir etsa, muddat uziladi va yangi jinoyat sodir etgan kundan boshlab hisoblanadi.
O`lim jazosiga mahkum qilingan shaxsni jazodan ozod qilish masalasi sud tomonidan hal qilinadi. Agar sud javobgarlikka tortish muddati o`tishi lozim deb topmasa, o`lim jazosi o`rniga ozodlikdan mahrum qilish jazosi tayinlaydi.
Agar shaxs Jinoyat kodeksi Maxsus qismida nazarda tutilgan tinchlik va insoniyat xavfsizligiga qarshi jinoyatlarni sodir egan bo`lsa: urushni targ`ib qilish (150-m); agressiya (151-m); urushning qonun va udumlarini buzish(152-m); genotsid (153-m), yollanish (154-m); terrorizm (155-m); milliy, irqiy yoki diniy adovat qo`zg`atish (156-m) jazodan ozod qilish muddati qo`llanilmaydi.