Ájiniyaz atindaģi nókis mámleketlik pedagogikaliq instituti tábiyiy pánler fakulteti

ÓZBEKSTAN RESPUBLIKASI JOQARI BILIMLENDIRIW ILIM HÁM INNOVACIYALIQ MINISTRLIGI
ÁJINIYAZ ATINDAĢI NÓKIS MÁMLEKETLIK PEDAGOGIKALIQ INSTITUTI
Tábiyiy pánler fakulteti
2 A (keshki) biologiya qániygeligi studenti Mırzabaeva Shamenguldiń


KURS JUMISI
Tema : Ózbekstanda shólkemlestirilgen qorıq jerler hám olarda kóbeytirilip atırģan kem ushraytuģın omırtqalı haywanlar.

Orınladı : Sh.Mirzabaeva
Qabılladı : G.Allamuratova

Nókis -2023

Mazmunı:
КIRISIW............................................................................................................2
I.1. Qorıqxanalar hám olardıń áhmiyeti........................................................3
II. TIYKARǴI BÓLIM.......................................................................................1
II.1 Ózbekstanda shólkemlestirilgen qorıqxanalar....................................10
II.2. Кеm ushraytuģın omırtqalı haywanlar................................................9
II.3. Átirap ortalıqtı qorģawda qorıq jerlerdiń áhmiyeti.............................2
JUWMAQLAW..............................................................................................1
PAYDALANILĢAN ÁDEBIYATLAR..............................................................2

KIRISIW
Kurs jumısınıń aktuallıģı. Ilimiy-texnika rawajlanģan ásirde Jerdiń tábiyiy resursları turaqlı antropogen tásirinlerge dus kelgeni sebepli tábiyat qáwipsizligi dáwirdiń eń aktuall máselelerinen birine aylandı. Sol munasábet penen landshaft qatlamları, orınlarda biotúrlilikti saqlawda zárúrli orın tutatuǵın qáwipsizlik etiletuǵın tábiyat aymaqları áhmiyeti barǵan sayın artıp barmaqta. Búgin Ózbekstan Respublikasınıń kóplegen qorıq jer hám tábiyat milliy baǵları iri aymaqlıq ilimiy oraylar retinde ańlatpa etiledi. Úlkeyip kiyatırǵan áwladtıń jasawı ushın qolay sharayattı támiyinlewge jóneltirilgen, óz ishine alģan ekologiyalıq siyasat milliy tábiyiy baģ, qorıq jer, biosfera rezervatların ózinde jıynaǵan qáwipsizlik etiletuǵın tábiyiy aymaqlardı qurıwda kózge taslanadı. Qáwipsizlik etiletuǵın tábiyiy aymaqlar tábiyat proporcionallıǵın saqlawda ayrıqsha, ayrıqsha zárúrli orın tutadı, olar ekologiyalıq turaqlılıq hám insan jasawı ushın zárúr sharayattı saqlaw menen baylanıslı bolǵan tábiyiy ekosistemadaģı bolıp tabıladı. Biotúrlilikti saqlaw salasında mámleket siyasatı olardı qorǵawǵa, olardan beloklı paydalanıw hám qayta kóbeytiw hám qayta qayta tiklewge qaratılǵan. Respublikada «Qáwipsizlik etiletuǵın tábiyiy aymaqlar tuwrısında»ģı, «Haywanat dúnyasın qorǵaw hám odan paydalanıw tuwrısında»ģı, «Ósimlik dúnyasın qorǵaw hám odan paydalanıw tuwrısında»ģı hám basqa qatar nızamlar hám nızam astı hújjetlerge ámel etiledi.