Ájiniyaz atındaǵı Nókis mámleketlik pedagogika institutı T. Т.Ótebaev, U. Q. Seytjanova, Т. A. Esemuratova

Pedagogikalıq xızmette oqıtıwshınıń jas qásiyetleri hám miynet stajı
Oqıtıwshınıń jas hám miynet stajı- miynette ilimiy is alıp barıw procesiniń túrli basqıshların kórsetip beriwshi, ondaǵı dóretiwshilik energiyanıń júzege keliwinen baslap, jetilisiwine shekem hám sóniwine shekem bolǵan obektiv-jeke qásiyetlerin óz ishine aladı. Sociologlar bul qásiyetlerdi qartayıwdı hám de ǵayrat hám optimizimdi joytıwdı tán almaytuǵın pedagogikalıq miynettiń ózine tán qásiyetleri menen baylanıslı úyretiw zárúrligine itibarın qaratadı. Oqıtıwshınıń jas kórsetkishi- bul qartayıw emes, bálkim jaslıq qábiletin hám kúsh-ǵayratın saqlap qalıwshı hár bir kelshek áwlad dúnya qarasına kónlikpe payda etip, ózine sińdire alatuǵın, olardı túsinetuǵın ómir tájiriybeleri tiykarında danıshpanlıǵın kórsetip beriwshi jaǵday kórsetkishi. İzertlewshilerdiń anıqlawınsha, jas oqıtıwshılar kóp jaǵdayda 50den asqan yamasa napaqa jasındaǵı tájiriybeli oqıtıwshılarǵa eliklew ushın olardı ózlerine obekt sıpatında tańlawı biykarǵa emes. Bul olardıń pedagogikalıq xızmetinde ushırasatuǵın kóplegen kelispewshiliklerden ańsat shıǵıp ketiwin támiyinleydi.
Oqıtıwshılardıń xızmet alıp barıw waqtındaǵı jas mashqalasınıń áhmiyeti kóplegen ilimiy-izerlew jumıslarında keń kórsetilip berilgen. Usı izertlew isleri oqıtıwshınıń kásiplik «shoqqıların iyelew», pedagogikalıq krizislerdi basınan keshiriwin, óz miynetinen kewli qalıwı, geyde «tınıshlanıw» dáwirin basınan ótkergen júzlep jas qánigelerdiń oqıtıwshılıq kásibine «sińip ketiwi» júdá qıyın hám hárekcheń proces ekenligin kórsetedi. Bul jerde gáp miynet stajında da oqıtıwshılar yamasa oqıwshılar kollektivinde de emes, bálkim shaxs turmıs keshiriwiniń túrli táreplerine obektiv tásir etiwshi jas qásiyetlerinde bolıp, bul qásiyetler ómir hám kásipke qatnasın óziniń ruwxıy qádiriyatların ózgertedi. Usı mashqalalar tuwrıdan-tuwrı óziniń keyingi izertlewlerin kútpekte, onıń ámeliy mazmunı da zárúr: oqıw orınlarına óz ómirin baǵıshlaǵan. Jasıúlken aǵa hám apa oqıtıwshılardı qanday etip kollektivte saqlap qalıw, oqıtıwshıǵa bolsa jas bolıp qalıwǵa qalay járdem beriw múmkin. Qoyılǵan mashqala tábiyiy halda mámleketimizde bilim tarawında alıp barılıp atırǵan jańa ózgerisler demokratiyalıq jámiyet qurıw ushın júdá áhmiyetli ekeligin jáne bir márte bildiredi.
Pedagogikalıq xızmetke tásir etiwshi obektiv-jeke faktorlar toparında jas oqıtıwshınıń kásiplik turaqlılıǵı hám ayrıqsha áhmiyetke iye bolıp ol oqıtıwshınıń kásip tańlawında óz tańlawınıń tuwrı ekenligine hám de orınlı ekenligine isengen halda uzaq waqıt dawamında xızmet kórsetiw dep júritiledi. Miynet kollektivinde baqlaw alıp barıwda kásiplik turaqlılıq kadrlardıń anıq hám bir tegis potencial uqıplılıǵına tiykarlanıp anıqlanadı. Oqıtıwshı kadrlardıń potencial uqıplılıǵında-isin yaki óz kásibin ózgertiwdi qálewshi pedagoglardıń muǵdar hám sıpat dárejesi quramı esapqa alınadı.
Kásiplik turaqlılıqtıń áhmiyeti oqıtıwshılardıń miynet xızmetin anıq bir qálipke salıp úyreniwde ayrıqsha rol oynaydı eken, onıń tómendegi táreplerine itibar beriliwi kerek: