Режа: - 1. Jismoniy mashqlar jismoniy tarbiyaning asosiy vositasi sifatida .
- 2. Jismoniy mashqlar klassifikatsiyasi.
- 3.Jismoniy mashqlarni tarixiy klassifikatsiyasi
- 4.Jismoniy mashqlarni xarakat sifatlarini rivojlantirishiga qarab klassifikatsiyalash.
- 5.Tabiatning sog‘lomlashtiruvchi kuchlari va gigienik omillar.
- 6.Jismoniy mashqlarning ta’sirini belgilovchi omillar.
- Jismoniy mashqlar jismoniy tarbiyaning asosiy vositasi boיlib u tarixdan gimnastika, o‘yinlar, sport va turizm tarzida guruhlarga ajratilib tarbiya jarayonining vositasi sifatida foydalanib kelindi. Jismoniy mashq deb, jismoniy tarbiya qonuniyatlari talablariga javob beruvchi, ongli ravishda bajariladigan ixtiyoriy harakat faoliyatlarining turli turkumi tushuniladi. Bunday harakat faoliyatlari gimnastika, o‘yinlar, sport, turizm mashqlari sifatida tarixdan tizimlashtirildi, uslubiyati to‘plandi va to‘ldirildi.
. - Jismoniy mashqni vujudga kelishi tarixdan kator darsliklarda (A.D. Novikov, B.A. Ashmarin va boshqalar, 1966, 1979) Ibtidoiy jamoa tuzumi davriga to‘g‘ri keladi deb ko‘rsatiladi. Jismoniy mashkning vujudga kelishida ob’ektiv sabab qilib ibtidoiy odamning korin to‘ydirish maqsadida ov qilishi, sub’ektiv sabab sifatida ongning shakillanishi deb qaraldi. Jismoniy mashqlar turlarining ko‘payishiga insonning mehnat faoliyati xam ta’sir ko‘rsatdi. Ma’lumki, mehnat jismoniy kuch, chidamlilik, tezkorlik, chaqqonlikdek insonning jismi (harakat) sifatlarining ma’lum darajadagi tayyorgarligi, uning rivojlanganligini talab qiladi
Jismoniy mashq texnikasi har qanday harakat akti harakat faoliyati tarkibidan ikki narsani: a) bajarilayotgan harakat, uni bajarishdan kelib chiqadigan maqsad; b) harakat vazifasini xal qilishning usulini farqlash kerak bo‘ladi. Ko‘pincha bir xil harakat turli uslubiyatlarda bajariladi, masalan, balandlikka sakrashda plankaga to‘g‘ridan, chap, o‘ng tomonlardan yugurib kelib va plankaga yaqin yoki undan uzoqdagi ayoq bilan tepsinish mumkin. Aslida esa shu mashqni yuqorida qayd qilinganidan boshqacharoq, oson, oz energiya sarflab, belgilangan xarakatni (vazifani) samarali hal etish uslubiyati mavjud. Harakat vazifasini oson samarali hal qilish uchun tanlangan harakat akti (faoliyat)ni - jismoniy mashq texnikasi deb nomlash qabul qilingan.
Do'stlaringiz bilan baham: |
