Жиззах вилояти халқ таълими бошқармаси

Натижаларни ҳисоблаш. 
Натижаларни ҳисоблаш учун жавоб варақаси (1 - илова) нинг ҳар бир устуни 
бўйича нечтадан ҳукмнинг тартиб рақамига белги қўйилгани аниқланади. Қайси 

---

102 
устунда энг кўп миқдорда белги қўйилган бўлса, синалувчида ушбу устунга мос 
келувчи темперамент типи етакчилик қилиши ҳақида хулоса чиқарилади. 
Темперамент типларининг психологик тавсифи 
(Коломинский Я.Л. Человёқ: Психология: Кн. Для учаҳихся ст. классов – 2 – 
е изд. Доп. – М.: Просвеҳение, 1986. – 223 с. 213 – 214 бетлар) 
Сангвиник–баланд овоз билан қўлиш; фаол мимика ҳамда пантомимика; 
ҳиссиётларнинг юзда ёрқин ифодаланиши; қуйи даражадаги сензитивлик, юқори 
даражадаги ҳаракатчанлик; янги ишга тез киришиш; топқирлик; ҳиссиёт ва 
қизиқишларнинг тез ўзгариши; нотаниш одамлар билан тез чиқишиш; янгича 
шароитга тез мослашиш; бир ишдан иккинчисига тез кўчиш. 
Холерик–қуйи даражадаги сензитивлик; юқори даражадаги фаоллик; 
сабрсизлик ва жиззакилик; тутақувчанлик; ригидлик, қатъиятлик; диққатни 
кўчиришга қийналиш; қизиқишлар ва интилишларнинг барқарорлиги. 
Флегматик–қуйи даражадаги сензитивлик, эмоционалликнинг сустлиги; 
хафа қилиш, қўлдириш, жаҳлни чиқаришнинг қийинлиги; босиқлиқ ва вазминлик; 
мимика ҳаракатларининг сустлиги; ҳаракатларнинг ифодасизлиги; сабр-тоқатлик; 
диққатнинг кўчиришга қийналиш; янги шароитга қийинчилик билан мослашиш. 
Меланхолик–юқори 
даражадаги 
сензитивлик; 
арзимаган 
нарсадан 
таъсирланиш; хафаланувчанлик; реактивликнинг сустлиги; мимика ва
ҳаракатларнинг ифодасизлиги; паст овозда гапириш ва йиғлаш; дарсда кам қўл 
кўтариш; тез чарчаш; диққатнинг тез кўчиши ва беқарорлиги. 
Эслатма № 1. Мазкур методикани ҳам гуруҳий, ҳам индивидуал шаклда 
ўтказиш, ундан муайян ўқувчи ҳақида ўқитувчининг эксперт фикрини билишда 
фойдаланиш мумкин. 
Эслатма № 2. Мазкур методика орқали ўқувчининг нерв тизимига хос 
хусусиятларнинг ўрганишда шуни эътиборга олиш керакки, бир одамнинг хулқ – 
атворида икки хил ҳатто, уч хил темпераментга хос аломатлар кўзатилиши ҳам 
мумкин (бироқ битта одамда тўрт хил тип белгилари бўлиш мумкин эмас).