Jámiyettiń barlıq ekonomikalıq hám sociallıq xızmetlerin úyreniw hám alıp barıwda fundamental mashqalalarǵa dus kelemiz

5.4-súwret.

a) Jámi usınıs iyri sızıǵındaǵı aralıq kesimdegi teńsalmaqlılıq

b) Jámi usınıs iyri sızıǵındaǵı keynsshiler kesimdegi teńsal-maqlılıq

 Tutınıwshılar bunday kólemdegi ónimlerdi P₁ bahasınan satıp alıwǵa tayar turadı. Tutınıwshılar arasındaǵı báseke bahanıń dárejesin Pe shekem kóteredi. Súwrettegi strelkanıń kórsetiwi boyınsha bahalar dárejesiniń P₁ den P_e shekem kóteriliwi islep shıǵarıw kólemin U₂ den U_e shekem arttırıwǵa hám tutınıwshılardıń tutınıwın U₁ den U_e shekem kemeytiwge alıp keledi.

5.4.-b grafiginde  jámi usınıs iyri sızıǵı keynsshiler kesimi arqalı ótedi. Bunday jaǵdayda bahalar dárejesi hesh qanday áhmiyetke iye yemes. onı túsiniw ushın dáslep biz milliy islep shıǵarıwdıń teńsalmaqlılıq kólemin U_e hám teńsalmaqlı bahalar dárejesin P_e menen belgileymiz.

Jámi talaptıń keyingi ósimi iyri sızıqtıń jánede joqarıraq jıljıwına alıp keledi. Jámi talap iyri sızıǵı jámi usınıs iyri sızıǵınıń vertikal kesiminde kesilesedi. Bul jerda teńsalmaqlılıq baha P₂ dárejesinde, islep shıǵarıwdıń teńsalmaqlılıq kólemi U₃ toчkasında ornatıladı. Jámi usınıstıń bul kesimde talaptıń hár qanday ózgeriwi tek bahalar dárejesiniń ózgeriwine alıp keledi. Islep shıǵarıw kólemi bolsa, tolıq bántlik jaǵdayında ózgermey qaladı.

Aralıq hám vertikal kesimlerde bahalardıń kóterilip barıwı menen jámi talaptıń artıwı talap inflyaciyasınıń barlıǵın kórsetedi.

 5.5-súwret.