Jámiyettiń barlıq ekonomikalıq hám sociallıq xızmetlerin úyreniw hám alıp barıwda fundamental mashqalalarǵa dus kelemiz

Dáslep jámi talap iyri sızıǵınıń bunday jaǵdayı 3 faktor menen baylanıslı:

1. Procentlik qoyılmanıń nátiyjesi.

2. Baylıq nátiyjesi yamasa real kassa qaldıqları nátiyjesi.

3. Import tovarlar hám xızmetlerdiń satıp alıw nátiyjesi.

Procentlik qoyılmanıń nátiyjesi.

Procentlik qoyılmanıń nátiyjesi sonnı bildiredi, yaǵnıy jámi talap iyri sızıǵınıń jıljıwı bahalar dárejesiniń ózgeriwindegi procentlik qoyılmalarına, demek tutınıw qárejetleri hám investiciyalarǵa bolǵan tásirine baylanıslı. Anıq yetip aytqanımızda, yeger baha dárejesi artsa procentlik stavka (qoyılma) da artadı, kóterilgen procentlik qoyılmalar  óz náwbetinde tutınıw qárejetlerin hám investiciyalardı kemeytiwge alıp keledi.

  Demek, tovarlardıń baha dárejeleri artsa tutınıwshılarǵa satıp alıw ushın kóp muǵdarda naq pullar kerek boladı. Isbilermenler ushın miynet haqısı hám basqa qárejetlerdi tólewge kóp muǵdarda pullar kerek boladı. Qısqasha yetip aytqanımızda tovarlardıń baxasınıń dárejeleri joqarı bolsa, pulǵa bolǵan talaptı arttıradı.

Pul birligi kóleminiń ózgermegen jaǵdayda talaptıń artıwı puldan paydalanıwdı qıyınlastıradı. Bul procentlik qoyılmanı kórsetedi. Procentlik qoyılmalardıń joqarı jaǵdayında isbilermenler hám xalıqtıń qárejetleriniń muǵdarın kemeytedi, yaǵnıy tez ráwishte procentlik qoyılmalardıń artıwına iykemlesedi.

Bundan sonday juwmaqqa keliwimiz múmkin, bahalardıń kóteriliwi pulǵa bolǵan talaptı kóbeytedi, procentlik qoyılmanıń artıwına alıp keledi hám sol sebepli milliy ónimniń real kólemine bolǵan talaptı qısqartırar yeken.