Joba: Ma’mleketlik kadastri tu’sinigi ha’m onın’ mazmunı

20-Tema: Ma`mleketlik tog`ay kadastrin ju`ritiw tartibi
Joba:
1. Tog`ay kadastri
2. Ma`mleketlik tog`ay kadastrin ju`ritiwdi sho`lkemlestiriw
3. Ma`mleketlik tog`ay kadastrin ju`ritiw tartibi
4. MKBBS g`a beriletug`in mag`liwmatlarinin` qurami
1. Tog`ay kadastri
Ma`mleketlik tog`ay kadastri "Tog`ay tuwrisinda", "Ma`mleketlik kadastrlari tuwrisinda"g`i O‘zbekstan Respublikasi nizamlarina, O‘zbekiston Respublikasi Ministrler Kabineti 2005 jil 16 fevraldagi 66-sanli qarari menen tastiqlangan Ma`mleketlik kadastrlari birden - bir sistemasin jaratiw ha`m ju`ritiw ta`rtibi tuwrisindag`i nizamg`a, basqa normativ-huqiqiy hujjetljerge, usi nizamg`a muwapiq ju`ritiledi.
Ma`mleketlik tog`ay kadastri - bul ma`mleketlik tog`ay kadastri obiektleri, olardin` geografiyalik jag`dayi, huqiqiy da`rejesi, mug`dari ha`m sapa korsetkishleri ha`mde ekonomikalik bahasi tuwrisindag`i jan`alap barilatug`in isenimli mag`liwmatlar sistemasi esaplanadi.
Ma`mleketlik tog`ay kadastri ma`mleketlik kadastrlari birden - bir sistemasinin` quram bo`limi esaplanadi ha`m tog`aylardin` korg`aliwi kategoriyasin aniqlaw maqsetinde, tog`aylardan aqilg`a muwapiq paydalaniwdi, korgawdi, abaylap asiraw ha`m qayta tiklewdi sho`lkemlestiriw, ma`mleketlik tog`ay fondi jerleri du`zilisinde ju`z beretug`in o`zgerisler hujjetlerdi ju`ritiw ha`m kadag`alawdin` birden - bir ta`rtibin belgilew ushin ju`ritiledi.
O‘zbekiston Respublikasi aymaginda jaylaskan barlik tog`aylar ma`mleketlik tog`ay kadastrinin` obiektlari esaplanadi.
O‘zbekiston Respublikasi Awil ha`m suw xo`jalig`i ministrligi kasindag`i Tog`ay xojaligi bas basqarmasi (keyingi orinlarda Tog`ay xojaligi bas basqarmasi deb ju`ritiledi) ma`mleketlik tog`ay kadastrin ju`ritiw boyinsha wakalatli organ esaplanadi.
Ma`mleketlik tog`ay kadastri tog`ay munasebetlerin tartibke saliw, tog`aylardi qorg`aw, abaylap asiraw, olardan aqig`a muwapiq paydalaniw ha`m olardi qayta tiklewdi sho`lkemlestiriw maksetinde ma`mleketlik ha`kimiyati ha`m basqariw organlarin, ma’pker yuridikaliq ha`m fizikaliq shaxslardi tog`aylar tuwrisindag`i isenimli kadastr mag`liwmatlari menen ta’minlew ushin mo`ljellengen.
To`mendegiler ma`mleketlik tog`ay kadastrin ju`ritiwdin` tiykargi prinsipleri esaplanadi:

• 
  O‘zbekston Respublikasi aymag`indagi barlik tog`aylardi tolik qamrab aliw;
  
• 
  Orinnin` koordinatlari birden–bir sistemasi ha`m birden-bir topografiya tikarin qollaniw;
  
• 
  Tog`aylar tuwrisindagi kadastr mag`liwmatlarin payda etiw metodologiyasinin` birden - birligi;
  
• 
  kadastr mag`liwmatlarinin` isenimliligi, ko`rgizbeliligi ha`m hujjetliligi;
  
• 
  kadastr mag`liwmatlarinin` nizam hujjetlerinde belgilengen ta`rtipte paydalaniwg`a qolayligi.
  

Ma`mleketlik tog`ay kadastrin ju`ritiw ma`mleketlik tog`ay kadastri obiektlerin taksatsiyalaw (saliq aliw), esapqa aliw, bahalawin o`tkeriw menen ta’minlenedi ha`mde ma`mleketlik jer kadastri ha`m ma`mleketlik binalar ha`m inshaatlar kadastri mag`liwmatlarinan majburiy paydalaniwdi na`zerde tutadi.
Ma`mleketlik tog`ay kadastri obiektlerine tiyisli jer uchastkalari, binalar ha`m inshaatlarga bolg`an huqiqlardi ma`mleketlik dizimnen o`tkeriw wakalatli organlar ta`repinen, ko`shpes mu`lkke huqiqlarin dizimnen o`tkeriw ushin nizam hu`jjetlerin belgilengen ta`rtipte a`melge asiriladi.
Ma`mleketlik jer kadastrinan ma`mleketlik tog`ay kadastrina beriletug`in ma`mleketlik tog`ay kadastri obiektlerine tiyisli jer uchastkalari tuwrisindag`i jer-kadastr mag`liwmatlarinda jerlerdin` maqsetli paydalniliwi boyinsha du`zilmesi, jer uchastkalarina huqiqlarinin` ma`mleketlik dizimnen o`tkerilgenligi (usi qatarda jerlerden paydalaniwda servitutlarda belgilengen bar sheklewler ha`m zoriqtiriwlar tuwrisindag`i mag`liwmatlar), jerlerdin` mug`dari ha`m sapasi tuwrisindag`i mag`liwmatlar bar boliwi kerek.
Binalar ha`m inshaatlar ma`mleketlik kadastrinan ma`mleketlik tog`ay kadastrina beriletug`in ma`mleketlik tog`ay kadastri obiektlarine tiyisli binalar ha`m inshaatlar tuwrisindag`i kadastr mag`liwmatlarinda olardan maqsetli paydalaniw, huqiqlarinin` ma`mleketlik dizimnen o`tkeriletug`inlig`i, tiykarg`i mug`dar ha`m sapa ko`rsetkishleri tuwrisindag`i mag`liwmatlar bar boliwi kerek.
Ma`mleketlik tog`ay kadastrin ju`ritiw qag‘az yaki elektron dereklerde a`melge asiriladi.
Ma`mleketlik tog`ay kadastri obiektleri tuwrisindag`i sistemalastirilg`an kadastr mag`liwmatlari belgilengen ta`rtipte ma`mleketlik kadastrlari birden – bir sistemasina beriledi.
Ma`mleketlik tog`ay kadastrin ju`ritiw jumislarin finanslik jumislari ma`mleketlik byudjeti esabina a`melge asiriladi.