Jun tolasi. Ipak tolasi. Oksillar tarkibidagi aminokislotalarning umumiy xassalari

Aminokislotalarning kimyoviy xossalari. YUkorida ta’kidlaganimizdek aminokislotalar suvda yaxshi eriydi. Ular molekulasidagi kislota xossalariga ega karboksil va asos xossalariga ega bulgan amino gruppa uzaro ta’sirlashadi.
SHuning uchun aminokislotalar suvdagi eritmalarida ichki tuzlar (biopolyar) xolda xam mavjud buladi va ularning suvdagi eritmalari deyarli neytral (r^N ≈ 6,8) muxitga ega buladi.

Biopolyar ion kislotali muxitda kationga, ishkoriy muxitda esa anionga aylanadi.

SHunday kilib, aminokislotalar xam asos xam kislota xossalariga ega bulgan amfoter birikmalardir. Ular asoslar bilan xam tuz xosil kil oladi.



Aminokislotalar aminogruppa xisobiga aminlar uchun xos bulgan tipik reaksiyalarga kirisha oladi, Masalan:

1) Aminokislotalar karbon kislotalar kabi murakkab efirlar, amidlar, xlorangidridlar va xokazolar xosil kiladi.

2) α -,β -,γ – va δ – aminoksilotalaro kizdirilganda bulgan munosabati bilan fark kiladi.

a) α – aminokislotalar kizdirilganda diketopiperazinlar xosil kiladi.

b) β – aminokislotalardan ammiak ajraladi va tuyinmagan karbon kislotalarning ammoniyli tuzlari xosil buladi.

v) γ va β – aminokislotalar kizdirilganda laktamlar xosil buladi.

3) Aminokislotalar kumush nitrat bilan ta’sirlashib tuz xosil kiladi.

H₂N-CH₂-COOH + AgNO₃ → H₂N-CH₂-COOAg + HNO₃

4) Aminokislotalar Su(ON)₂ bilan ta’sirlanib barkaror ichki kompleks xosil kiladi.

5) Glikolning HNO₂ bilan reaksiyasi

Aminokislotalar uchun sifat reaksiyalari.

1. 
   Ningidrin reaksiyasi.
   

2. 
   Adamkevich reaksiyasi.
   

3. 
   Millon reaksiyasi