K arim a q osim ova

qiling. Ulaming qaysi ma ’noda qo ‘llanganini izohlashga harakat qiling.
o lo vn in g q ip - q iz il tilla r i 
— gurullab yonayo'.gan olovning yuqoriga 
bo 'ralab -b o 'ralab ko‘tarilishi;
olovn in g
... 
tilla r i o sm o n n i v a la r
— baland ko'tarilar;
o ‘zin i o ‘tga u rm o q c h i
— olovning ichiga kirm oqchi.
0 ‘quvchilarga yordam berish m aqsadida shu so'zlarni o ‘z m a’nosida 
qo'llab, taqqoslash uslubidan foydalanish m um kin:
o lo vn in g tili 
— odam ning tili;
o d a m tili b ila n y a la y d i 
— olov tili bilan osm onni yalaydi;
o ‘tg a u rm o q c h i 
— bolani urm oqchi.
Qaysi birikm ada ,,til“ , „yalaydi11, ,,uradi“ so‘zlari o ‘z m a’nosida, 
qaysi birikm ada ko ‘chm a m a’n oda qo'llanganligi aniqlanadi.
O 'xshatishlar ustida quyidagicha ishlanadi: gapiar oldindan xat­
taxtaga yoki kartonga yozib qo'yiladi va ular yuzasidan topshiriq 
beriladi:
— Gapni o'qing. Alanga nimaga o'xshatilyapti?
... yong'in borgan sari kuchayar, qim m atli kitoblarni ajdahodek 
yutayotgan alanga quturib, hujra eshigidan tu tun aralash chiqib tu rar 
edi.
— Parchani о ‘qing. Suv alangaga qanday ta ’sir qildi? Nima uchun ?
...C helaklab sepilgan suv unga kor qilm as, aksincha, m oydek ta ’sir
qilayotgandek edi.
— Quyidagi parchada Ibn Sinoning holati nimaga o'xshatilyapti?
...Ibn Sino xuddi yaqin kishisini ko 'rib , qabristondan qaytgan
kishidek boshini quyi solib, yarim -yorti kuygan bir necha kitobni 
qo'ltiqlagan holda uyiga jo 'n ad i...
S o 'n g ra iboralar ustid a ishlanadi. B u n d a quyidagicha to p sh iriq lar 
beriladi:
— Berilgan gaplarni о ‘qing, tagiga chizilgan iboralaming ma 'nosiga