К. Б. Уразов бухгалтерия ҳисоби ва аудит

8.6. Суғурта ва бюджетдан ташқари мақсадли фондларга
ажратмалар бўйича мажбуриятларнинг ҳисоби

Корхоналарнинг суғурта ва бюджетдан ташқари мақсадли фондларга ажратмалар бўйича мажбуриятларининг ҳисоби 6510 “Суғурта бўйича тўловлар” ва 6520 “ Давлатнинг мақсадли фондларига тўловлар” счётларида олиб борилади. Ушбу пассив счётларнинг кредитида мажбуриятларнинг қолдиғи ва ҳисоблаш натижасида уларнинг кўпайиши, дебетида эса ушбу маблағларнинг мақсадли белгиланган тартибларга кўра ишлатилиши ва тегишли органларга ўтқазиб берилиши қуйидаги ёзувлар билан акс эттирилади.

Тар-тиб рақами	Операциянинг мазмуни	Дебет счет	Кредит счет	Ёзувга асос бўлувчи ҳужжат
1.	Суғурта органларига ҳисобланганда ва ушланганда: -Корхонанинг ходимлари ва мол-мулкини суғуртаси учун -Иш ҳақидан ушланганда	2010, 9430 6710	6510	Суғурта шартномаси, ҳисоб-тўлов қайдномаси
2.	Пенсия фондига ажратма ва ушланмалар -Иш ҳақи фондидан 35% ажратма -Иш ҳақидан 2,5% лик ушланма -Соф тушумдан 0,7% лик ушланма - хизматлар учун ушланмалар	2010, 2310, 2510, 9410, 9420 6710 9430		Махсус ҳисоб-китоблар
3.	Йўл фондига ажратмалар ( соф тушумдан 1,5 %лик, товарооборотдан 1% лик ва бошқалар)	9430	6520	Махсус ҳисоб-китоблар
4.	Иш билан фандлик фондига иш ҳақи фондидан 1,5% лик ажратма	2010, 2310, 2510, 9410, 9420 ва бошқа лар	6520	Махсус ҳисоб-китоблар
5.	Касаба убшмалар кенгашига иш ҳақи фондидан 0,7 % лик ажратма	2010, 2310, 2510, 9410, 9420 ва бошқа лар	6520	Махсус ҳисоб-китоблар
6.	Суғурта ва мақсадли тўловлар бўйича мажбуриятларни камайиши: -нафақа учун ишлатилганда -йўқотишлар қопланганда -ўтқазилган авансга -банкдан ўтқазилганда	6520 6510	6710 1010-1090, 2810, 2910-2990 ва бошқа- лар 6510- 6520 5110	Банк ҳужжатлари, ҳисоб-тўлов қайдномалари, далолатнома-лар ва бошқа ҳужжатлар

Суғурта ва мақсадли фондларга мажбуриятларнинг аналитик ҳисоби ушбу тўловларнинг турлари бўйича олиб борилади.