К. Б. Уразов бухгалтерия ҳисоби ва аудит

13.5.Хусусий капитал тўғрисида ҳисоботни тузиш

Хусусий капитал тўғрисида ҳисоботнинг (5-сон шакл) асосий мақсади бўлиб корхонанинг хусусий капиталининг ҳолати ва харакати тўғрисида йиғма маълумотларни акс эттириш ҳисобланади. Ҳисобот тўққизта устунчадан иборот бўлиб, унинг 1 ва 2- устунларида ҳисоботнинг кўрсаткичлари ва уларга биркитилган сатрларнинг рақамлари кўрсатилади. Ҳисоботнинг 3-8 устунлари хусусий капиталнинг алоҳида турларининг ҳолати ва харакатига доир маълумотларни акс эттиришга мўлжалланган, жумладан:

• 
  3-устун “Устав капитали”;
  
• 
  4-устун “Қўшилган капитал”;
  
• 
  5-устун “Резерв капитали”;
  
• 
  6-устун “Тақсимланмаган фойда (қопланмаган зарар)”;
  
• 
  7-устун “Сотиб олинган хусусий акциялар”;
  
• 
  8-устун “Мақсадли тушумлар ва бошқалар”;
  
• 
  9-устун “Жами” .
  

Ҳисоботнинг ҳар бир сатрида хусусий капиталнинг ҳолати, кўпайиши ва

камайиши , шунингдек турли бошқа маълумотлар кўрсатилади. Ушбу маълумотлар хусусий капиталнинг элементларини ҳисоби учун мўлжалланган счётлардан (8300, 8400, 8500, 8600,8700,8800) олинади, жумладан:

Сатр	Кўрсаткичлар номи	Сатрни тўлдириш тартиби
010	Йил бошига қолдиқ	8300, 8400, 8500, 8600,8700,8800- счётларнинг бош қолдиғи ёзилади
020	Қимматли қоғозлар эмиссияси	Акцияларни чиқарилиши ва сотилиши натижасида устав капитали ва қўшилган капитални кўпайиши мос равишда 3 ва 4- устунчаларда акс эттирилади
030	Узоқ муддатли активларни қайта баҳолаш	Корхона мулкини қайта баҳолаш натижасида вужудга келган резерв капитали суммаси 5-устунчада кўрсатилади
040	Устав капиталини шакллантиришда пайдо бўлган валюта курси фарқлари	Чет эл инвесторларининг устав капиталига киритган бадаллари бўйича вужудга келган қўшилган капитал суммаси 4-устунчада акс эттирилади
050	Резерв капиталига ажратма	Ҳисобот йилнинг соф тақсимланмаган фойдасидан резерв капиталига ажратма суммаси 5-устунчада (+) белгиси билан ва 6-устунчада (-) белгиси билан кўрсатилади
060	Жорий йилнинг тақсимланмаган фойдаси (зарари)	Молиявий натижалар тўғрисида ҳисоботнинг энг охирги сатрида кўрсатилган соф фойдаси (қопланмаган зарари) 6-устунчада акс эттирилади ( қопланмаган зарар суммаси ушбу устунчада (-) белги билан )
070	Текинга олинган мол-мулк	Юқори ташкилотдан олинган ва резерв капиталига киритилган мол-мулк суммаси 5-устунчада кўрсатилади
080	Мақсадли фойдаланиш учун олинган маблағлар	Турли мақсадларда олинган грантлар, давлат субсидиялари, давлат ёрдамлари, солиқлар бўйича имтиёзлар ва бошқа мақсадли тушумларнинг суммаси 8-устунчада акс эттирилади
090	Тўланган дивидендлар	Ҳисобланган дивидендлар суммаси 6- устунчада (-) белгиси билан акс эттирилади
100	Хусусий капитал шаклланишининг бошқа манбалари	Хусусий капитал элементларининг бошқа манбалар эвазига кўпайиш суммалари мос равишда 1-8 –устунчаларда кўрсатилади( камайиш суммаси (-) белги билан )