K. PàlÍmbetov, P. Allàshov

*
  
*
  
*
Balıǵı  bolmaǵan  kóli  qurısın,
Kiyigi  bolmaǵan  shóli  qurısın.
*
  
*
  
*
Balıqtıń  tirishiligi  suw  menen,
Baqanıń  kúni  kól  menen.
* 
 
*
  
*
Balıqshınıń  úyine  barsań  qarma  jeyseń,
Diyqannıń  úyine  barsań  jarma  isheseń.
 

---

188
IbràyÍm yusupov
(1929—2008)
I.  Yusupov — qàràqàlpàq  ádebiyàtı-
nıń  belgili  wákili,  Ózbekistàn  hám 
Qàràqàlpàqstàn  xàlıq  shàyırı,  «Óz-
bekstàn  Qàhàrmànı»,  Berdàq  àtındàǵı 
mámleketlik  sıylıqtıń  làureàtı.  Son-
dày-àq  prozà,  dràmàturgiyà  tàràwındà 
qálem  terbetken  dràmàturg,  belgili 
awdarmashı.
Shàyır  1929-jılı  5-màydà  Shımbày 
ràyonındà  dúnyàǵà  keledi.  Shàyır 
ádebiyàt  màydànınà  kirip  kelgen  dáslepki  kúninen 
bàslàp-àq,  qàràqàlpàq  ádebiyàtınıń  tàzàlıǵı,  kórkemligi 
ushın  miynet  etti.  Tınbày  izleniwi  hám  óz  ústinde 
qunt  penen  islewi  nátiyjesinde  onıń  dóretiwshiligi 
kúnnen-kúnge  gúllep  ràwàjlàndı.  I.  Yusupov  hàqqındà 
Sh.  Aytmàtov,  Zulfiyà  hám  t.b.  shàyır-jàzıwshılàr 
joqàrı  pikirler  àyttı.
Onıń  «Bàxıt  lirikàsı»,  «Kún  shıǵıs  jolàwshısınà», 
«Oylàr»,  «Jeti  àsırım»,  «Dàlà  ármànlàrı»,  «Zàmàn 
àǵımı»,  «Kewil  kewilden  suw  isher»,  «Tumàris  hám 
bàsqà  dà  poemàlàrı»  «Ǵàrrı  tuttàǵı  gúz»  hám  tàǵı 
bàsqà  kitàplàrı  bàspàdàn  bàsılıp  shıqtı.  Qaraqalpaqstan 
Resbublikasınıń  Gimniniń  sózin  hám  Ájiniyaz  opera-
sınıń  librettosın  jazdı.  Tuwısqan  xalıqlardıń  kópshilik 
shayırlarınıń  shıǵarmaların  qaraqalpaq  tiline  awdarǵan.
Anà tilime
Jıràw  seni  báygi  àtındày  bàplàǵàn,
Sheshenler  dàwdà  shıńlàp  seni  tàplàǵàn,
Alpàmıslàr  uràn  etip  urıstà,
Berdàq  seni  quràl  etip  sàplàǵàn.

---

189
Bàyterekseń  ósken  góne  tàmırdàn,
Dilwàrlıǵıń  qıl  suwırǵàn  qàmırdàn,
Qàràqàlpàqtıń  kewli  qusı  sàyràsà,
Sóz  qıysını  ǵáziyneńnen  tàbılǵàn.
Gúlpàrshınlàr  bàwırı  ottày  qàmınıp,
Qızlàr  sıńsıp  muńın  àytqàn  shàǵınıp,
Sen  àrqàlı  xàndı  jumsàp  qàtınlàr,
Ájiniyàz  sàyràǵàn  elin  sàǵınıp.
Nàqıllàrıń  shàǵıp  kórsem,  màǵızdàn,
Juwàbıysàń  zeyin  suwın  àǵızǵàn,
Atàm  sàǵàn  àzàmàtlıq  jàn  berip,
Anàm  sàǵàn  miyrim  sútin  tàmızǵàn.
Ràsgóyseń  durısın  àytqàn  àńqıldàp,
Sàhràyısàń  qàttı  dàwıs  shàńqıldàq,
Jàlǵàn  sóylep  jàǵınıwdı  bilmeyseń,
Sıbırlàsàń  ǵàzlàr  úrker  ǵàńqıldàp.
Men  teńeymen  seni  jegen  nànımà,
Uwız  benen  ruwxıń  sińgen  qànımà,
Es  bilgeli  til  jàtırqàp  kórmedim,
Biràq  sen  dım  jàqınsàń-àw  jànımà!
Sàzǵà  qossàm,  hàwàlàǵàn  àlàsàr,
Ilme  sultàn  sulıwlıǵıń  jàràsàr,
Qàndày  jàqsı  àǵàyinniń  kópligi!
«Jàqınbız»  dep  sàǵàn  kóp  til  tàlàsàr.
Tàllàr  senshe  gúwildeskenin  kórdim,
Sennen  shól  sàmàlı  eskenin  kórdim,
Qàrà  úyde  Pushkin  menen  Berdàqtıń
Qàràqàlpàqshà  sáwbetleskenin  kórdim.
Anà  tilim,  sen bàsqàdàn  àyırmàm.
Sen  turǵàndà  men  de  ádewir  shàyırmàn, 
Sonshà  qàtàl  súrginlerde  joǵàlmày,
Bul  kúnlerge  jetkenińe  qàyılmàn.

---

190