Kuch transformatorlari va avtotransformatorlarning texnik ko‘rsatkichlari [4] keltirilgan.
Transformatorlar nuqsonsiz ishlatilishiga qo‘yiladigan talablar. Kuch transformatorlarini ishlatilishi sharoiti quyidagi asosiy talablardan tashkil topadi.
1. Transformator iste’molchilarni ishonchli (to‘xtovsiz) elektenergiya bilan ta’minlay olishi lozim (korxona, sex va boshqalar).
Bu elektr energiya ta’minotida iste’molchilar kategoriyasi, sex nimstansiyasi va bosh pasaytiruvchi nimstansiya transformatorlar soni quvvati va ularning texnik va iqtisodiy tejamkorlik hisob-kitoblari asosida korxona elektr ta’minoti tizimini loyihalash ishlari bajarilishholatihisobga olingan holda amalga oshiriladi. Ishlatilishida esa tranformatorlarning to‘g‘ri texnik holatida ishlatilishi ta’minlanishi, ularning ishholati va avtomatik zaxirani ulanishini etarligini nazorat qilish ta’minlanishni kiritish bilan amalga oshiriladi.
2. Transformatorlarning ishholati tejamli va maqsadga muvofiq bo‘lishi kerak. Bo‘nga erishish esa kuch transformatorlarini kam quvvat yo‘qotish bilan ishlatilishi,keltirilgan jadvalga oid yuklanishga va transformatorning etarli yuklanishda salt holatisiz kichik yuklamada ishlatilayotgan transformatorlarniuchirish va boshqalar kiradi. Maqsadga muvofiq tejamli holatini kiritish, texnik operativ xizmatchi, bo‘lim bosh energettigi yoki korxona bosh muxandisi tomonidan boshqariladi.
3. Transformatorlarmontajida va ish sharoitida yong‘indan xavfsizlik ta’minlangan bo‘lishi kerak. Bo‘nday ta’minlanish o‘ni ishlatilishiga tayyorlash qoidalarga rioya qilinishiga bog‘liq. Misol uchun yong‘in sodir bo‘lganda moyni to‘kish imkoni bo‘lishi, mayda toshlar (shag‘al) bilan to‘ldirilgan maxsus xandak qazilishi kerak.
4. Transformator ishlatilayotganida harxil ko‘rinishdagi nosozliklar sodir bo‘lishidan mo‘nosib himoyalarga ega bo‘lishi zarur (ko‘p fazali chulg‘amlar ichki shikasttlanishlardan).
Transformatorlarni tarmoqdan ajratib birlamchi chulg‘amlar sonini o‘zgartirish QKQU(PBV) transformatsiya koeffitsienti o‘zgartirilishi, bir yilda ikki marta bajariladi (mavsumiy qish va yozgi), yozda kam yuklanish transformatsiya koeffitsientiga qo‘yiladi. YUklama va kuchlanish ostida rostlovchi YUOKR transformatorlarda, uzoq vaqt YUOKR sxemadan chiqarilishiga yo‘l quyilmasligi kerak, cho‘nki tarmoq kuchlanishi bilan rostlanadigan kuchlanish bog‘liqligidan ajratilmasligi kerak.
Moyli ikki chulg‘amli va avtotransformatorlar shikasttlanish holatlarida me’yoridan 40% ga yuqori quvvatga yuklanishi 5 ko‘n davomida cho‘qqili (maksimal) yuklanishi 6 soatdan ko‘p bo‘lmasligi kerak. SHu bilan birga transformatorning yuklanish koeffitsientini Kyu to‘ldirish o‘ta yuklanishi 0.75 dan yuqori bo‘lmasligi lozim. Kyu=o‘r.sut/me’yor≤0.75 bu erda o‘r.sut= Aakt.sut1000/(24Ume’yorcos); Aakt.sut elektr energiyaning bir sutkadagi sarfi, aktiv quvvatnihisoblagich bo‘yicha, kVt.ch; sos – o‘rtacha quvvatkoeffitsienti, aktiv va reaktiv quvvatni hisoblagich bo‘yicha. Transformator shikastlangan holatida, erkin sovo‘tishto‘rlarida ortiqcha yuklanish atrof-muhitharorati va oldingi holatga bog‘liq bo‘lgan qo‘yidagicha bo‘ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |