Kadrlar tayyorlash milliy dastirining umumiy qoidalar o’zbek tilini davlat tili sifatida o’qitish


Hujjatlarning tayyorlanish xususiyati va darajasi ham benihoya muhim. Bu jihatiga ko’ra hujjatlar quyidagicha tasniflanadi


Download 443.74 Kb.
bet13/16
Sana19.06.2023
Hajmi443.74 Kb.
#1611005
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
Bog'liq
22 talik mavzu hammasi bittada 3 listdan 22B1

Hujjatlarning tayyorlanish xususiyati va darajasi ham benihoya muhim. Bu jihatiga ko’ra hujjatlar quyidagicha tasniflanadi: qoralama; asl nusxa; nusxa; ikkinchi nusxa (dublikat); ko’chirma. Aksar hujjatlar dastlab qoralama nusxada tayyorlanadi, bu hujjat muallifi, ya’ni tayyorlovchining qo’lyozma yoki kompyuterda yozilgan dastlabki nusxasidir.
Bu nusxa tuzatilib, qayta ko’chirilishi mumkin. Aytish joizki, qoralama hujjat huquqiy kuchga ega emas. Asl nusxa har qanday hujjatning asli, birinchi rasmiy nusxasidir. Asl nusxaning aynan qayta ko’chirilgan shakli nusxa deb yuritiladi, odatda o’ng tomonidagi yuqori burchagiga "Nusxa" degan belgi qo’yiladi.
Hujjatchilikda, shuningdek aynan (faksimil) va erkin nusxalar ham farqlanadi. Aynan nusxa asl nusxaning barcha xususiyatlarini - hujjat zaruriy qismlarining joylashishi, mavjud shakliy belgilar (gerb, yumaloq muhr, to’rtburchak muhr, nishon kabi), matndagi bosma, yozma harf shakllari va shu kabilarni aniq va to’liq aks ettiradi, masalan, fotonusxani shu tur hujjatlar qatoriga kiritish mumkin. Erkin nusxada esa hujjatdagi axborot to’la ifodalansa-da, bu nusxa tashqi xususiyatlar jihatidan bevosita asliga muvofiq kelmaydi, ya’ni erkin nusxada asl nusxadagi muhr o’rniga "muhr" deb, imzo o’rniga "imzo" deb, gerb o’rniga "gerb" deb yozib quyiladi va h.k. Ba’zan muayyan hujjatga emas, balki uning bir qismiga ehtiyoj tugiladi. Bunday hollarda hujjatdan nusxa emas, balki ko’chirma olinadi (masalan, bayonnomadan ko’chirma, buyruqdan ko’chirma va h.k.).

DIPLOMATIK YOZISHMALAR



Tayanch so’z va iboralar: diplomatik yozishma, qaydlar, memorandum, bayonot. diplomatik xati.
Diplomatik yozishma - turli rasmiy xat-xabarlar va diplomatik tusdagi hujjatlar majmui. Davlatlar oʻrtasidagi munosabatlarni yuritish vositasi, davlat tashqi siyosiy va diplomatik faoliyatining asosiy shakllaridan biri. Davlatlar oʻrtasida yozishma tarzidagi muomala davlat, hukumat boshligʻi, tashqi ishlar idorasi, turli davlat va jamoat tashkilotlari hamda muassasalari yoki ularning boshliklari, diplomatik vakillar va ayrim diplomatlar nomidan yoʻlga qoʻyib turiladi. Maktublar, telegrammalar, xatlar, nota orqali yozishmalar, shuningdek, deklaratsiya, bayonot, chaqiriq, axborot agentlarining xabarlari D.yo. turlari hisoblanadi. D.yo.da xalqaro hayot va tashqi siyosat, davlatlararo ikki tomonlama yoki koʻp tomonlama munosabat masalalari yoritiladi. Mazkur hujjatlarni tayyorlash davlat va unga tegishli muassasalar diplomatik faoliyatining muqim sohasi sanaladi.

Diplomatik hujjatlar turlari


Diplomatik akt - bu boshqa davlatning boshqa davlatning tashqi aloqalari tomonidan berilgan yoki tashqi davlatlarning tashqi interkomlari tomonidan berilgan yoki yuborilgan yozma matn. Eng keng tarqalgan diplomatik harakatlar qaydlar, memorandum, bayonot. Diplomatik xati.
Bir davlatning boshqa davlatning boshqa hukumatiga rasmiy murojaat qilish; Tarkibi, tarkibi jiddiy va tezda ko'rib chiqilishi kerak. Izoh - yordam yoki da'vo e'lon qilinishi mumkin bo'lgan diplomatik harakatlar, boshqa hukumatning noto'g'ri ishlariga qarshi norozilik namoyishi. Izohlar boshqa rasmiy diplomatik hujjatlar singari, to'g'ridan-to'g'ri roziligi yoki protestorlarga kirmasligi mumkin, ammo ma'lumot berish uchun. Ammo bu holda, ular ma'lum huquqiy ahamiyatga ega: ma'lum bir so'zda bayon qilingan haqiqat ushbu hukumatning rasmiy nuqtai nazarini ifoda etadi.
Eslatma tarkibi qisqa, keraksiz iboralarsiz bo'lishi kerak, diqqat bilan tahrirlangan bo'lishi kerak. Eslatmalar og'zaki qiyofaga bo'linadi (shaxsiy).
Og'zaki eslatma boshqasiga bitta vakillik nomidan tuziladi. Og'zaki eslatma yozish yoki I.E. Uchinchi yuzda, shaklda apellyatsiya, kirish vositasi ( Tashqi ishlar vazirligi Italiyaning elchixonasiga bo'lgan hurmatini tasdiqlaydi va xabardor qilish uchun sharafdir ...), oxirgi iltifot ( tashqi ishlar vazirligi Rossiya Federatsiyasi Rossiya elchixonasining Rossiyadagi elchixonasining Rossiyadagi elchixonasida yuqori hurmatni davom ettirish uchun ishdan zavqlanadi), imzolanmagan (faqat elchixona rahbarining bosh harflari bo'lishi mumkin), ammo u muhr bilan mahkamlanadi va ostidagi xonada joylashgan joy, uning joylashuvi va uning joyidir. Og'zaki notekis - tarjimaga teng bo'lgan diplomatik eslatma.
Shaxsiy eslatma - birinchi odam tomonidan qurol-yarog 'va qo'llar ostidagi har bir davlat paltosi bilan qilingan hujjat ("Tashqi ishlar vazirligi" yoki "Elchixona"). Shaxsiy eslatmada apellyatsiyani o'z ichiga oladi, hujjat bosilishi mumkin, ammo apellyatsiya va oxirgi iltifot qo'l bilan yozilishi kerak Odatda elchining shaxsiy notasi boshqa elchilarni xabardor qiladi yoki mezbon mamlakat poytaxtiga kelish to'g'risida xabar beradi. Shaxsiy eslatmalarda ishlatiladigan tutqichlar qat'iy tartibga solinadi:
Tashqi ishlar vaziriga: janob vazir yoki Sizning vakilingiz;
- Ruxsat: janob elchi yoki Sizning vakilingiz;
- ruhiy unvonning shaxslariga: dadam - Sizning muqaddasligingiz, kardinalga - Sizning obro'ingiz, arxieshiskop - Mening qirolim yoki Soyayi davlatingizda, episkopgacha - Mening qirolim yoki Sizning marhamati;
- Angliyada, davlat arbobiga murojaat qilganda, mansub nomni eslatib o'ting ( baronet, Rabbim. va hokazo.).
Shaxsiy eslatma rasmiy muomaladan boshlanadi, keyin iltifot amal qiladi (agar biron bir mansabli biror narsa xabar qilinsa, eslatma quyidagi so'zlar bilan boshlanadi: Sizga xabar berish men uchun sharafim bor ...) iltifotni tugatish ( Sizdan iltimos,< Sarlavha yoki murojaat \u003e,, sizga chuqur hurmat bilan ishonchni qabul qiling ...).

Download 443.74 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling