Karlibaeva R. H., Tashhodjaev M. M., Axunjonov U. M. Korporatsiyalar moliyаsi oliy ta'limning 340000 «Biznes va boshqaruv»

Tayanch iboralar: investitsiya, qaror qabul qilish, kapital qo’yilmalar, pul 
oqimlari, loyiha, daromad, diskontlashtirish, kompaniya, monitoring. 
Nazorat savollari 
1. Korxona(muassasa)lar investitsion loyihalari tushunchasi? 
2. Kapital qo’yilmalar byudjeti deganimiz nima? 
3. Investitsiya loyihasini amalga oshirish ketma-ketligini tushuntiring? 
4. Investitsiyalar samaradorligining baholash mezonlari? 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

29 
 
 
 
 
 
 
IV BOB. INVESTITSIYALAR DAROMADLILIGINI BAHOLASH 
 
4.1. Investitsiyaning qoplanish muddati 
Investitsiyaning qoplanish muddati dastlabki investitsiyaning qoplanishi 
mumkin bo’lgan kutilayotgan yillar soni sifatida aniqlanadi. Investitsiyaning 
qoplanish muddatini hisoblash algoritmi investitsiyadan ko’riladigan ya’ni ko’zda 
tutilgan daromadlarning teng taqsimlanishiga bog’liq. Agar, daromad yillar 
bo’yicha teng taqsimlangan bo’lsa qoplanish muddati bir xil vaqtdagi harajatlarni 
yillik daromad miqdoriga bo’lish yo’li bilan aniqlanadi. Agar foyda bir tekis 
taqsimlanmagan bo’lsa, qoplanish muddati to’g’ridan - to’g’ri investitsiya 
kumulyativ daromadlar hisobiga qoplanishi mumkin bo’lgan yillar soni bo’yicha 
hisoblanadi.
1-jadval 
Hisoblash tartibini ko’rsatish uchun jadvaldagi S va L loyihalari 
ma’lumotlari foydalaniladi. 
Yillar
S loyihasi 
L loyihasi 
0. 
-10000 
-10000 
1. 
5500 
1600 
3. 
4500 
1700 
4. 
2500 
4500 
5. 
1000 
5500 
Misoldagi ma’lumotlarda ko’rinib turibdiki, har bir loyihaning qoplanish 
muddati har xil ko’rsatkichga ega. S loyihasi uchun qoplanish muddati 2,0 yilga 
teng, L loyihasi uchun qoplanish muddati 3,6 yilga teng.
Agar kompaniyada qoplanish muddati ikki yilga cheklangan bo’lsa S 
loyihasi qabul qilinadi. Agar loyihalar alternativ bo’lsa, S loyihasi L loyihasiga 
nisbatan ma’qul tushadi, chunki S loyihasi dastlabki investitsion harajatlarining 
qoplanish muddati juda qisqa.