Kasbiy ta ‟ lim metodologiyasi

§ 3.3. Kasb-hunar ta‟limi o„quv muassasalarida
zamonaviy darsga qo„yiladigan talablar 
Dars va uning turlari. 
 
Dars deganda o„qituvchining o„quv guruhiga (brigadaga) uyushgan 
tayyorgarlik darajasi bir xil, tarkibi o„zgarmas o„quvchilar bilim mashg„ulot 
o„tkazishi tushuniladi. 
Dars kasb-hunar ta‟limi o„quv muassasalarida ham ta‟limni tashkil etishning 
asosiy shakli hisoblanadi. 
Har bir dars jarayonining bir qismi hamda bilim, ko„nikma va malakalarini 
egallashning bir butun mantiqiy yakunlangan bosqichidir. 
Didaktik maqsadlar bo„yicha darsning quyidagi turlari mavjud: 
1. Yangi bilimlarni o„rganish darsi. Bunday darslarda mavzu va ko„zlangan 
maqsad aytilib, yangi o„quv materiali bayon etiladi va o„quvchilarning 
mustaqil ishlashi uyushtiriladi, uyga topshiriqlar beriladi, darsning bu xili 
o„quv materialini o„zlashtirish oson hollarda o„tkaziladi. 
2. Umumiy yoki aralash dars. Bunday darslarda har xil didaktik masalalar hal 
etiladi-uy topshiriqlarini va o„quvchilarning bilimlarini tekshirish, yangi 
materialni bayon qilish va boshqalar amalga oshiriladi. Ular maxsus fanlarni 
o„rganishda bir-biriga eng yaqin zvenolarini o„z ichiga oladi, bu esa 
o„quvchilar bilimlarini puxta va ongli o„zlashtirishini ta‟minlash uchun 
muhimdir. 
3. Bilimlarni mustahkamlash darsi. Bunday darslarda oldin o„rganilgan 
materiallar yuzasidan o„quvchilar bilan suhbatlar o„tkaziladi, kinofilmlar 
ko„riladi, bilimlar esga solinadi, faktlar va natijalar o„quvchilarning 
xotirasida mustahkamlanadi. Natijada bilimlar ancha puxtalashadi. 
4. Sinash-tekshirish darsi. Bunday darslarda mavzu, bo„lim yuzasidan 
og„zaki savol-jaoblar, test yordamida yozma ki grafik usulda tekshirish 
ishlari o„tkaziladi. Ulardan ko„zlanadigan maqsad-har bir o„quvchining 
tayyorgarlik darajasini asosli baholash uchun kerakli ma‟lumotlar olish, 
ya‟ni bilimlarni qanchalik ongli va puxtaligini aniqlashdan iborat. 
5. Muammoli 
dars. 
Bu 
darslardan 
maqsad 
o„quvchilar qo„yilgan 
muammolarni echa olish yoki echa olmasligini aniqlashdir. Bunday darslar 

---

78 
o„quvchilar maxsus fanlardan ma‟lum bilim, ko„nikma va malakaga ega 
bo„lganlaridan keyin o„tkaziladi.