Kasbiy ta ‟ lim metodologiyasi
Download 5.01 Kb. Pdf ko'rish
|
gYaipbvK3WAivGAlgd0xzIhh2XRbzs0A3xxJv2ZB (1)
- Bu sahifa navigatsiya:
- IV-BOB. KASBIY TA‟LIMDA O„QUV MASHG„ULOTLARINI TASHKIL QILISH VA O„TKAZISH METODIKASI § 4.1. Laboratoriya-amaliy mashg„ulotlarni tashkil
birinchidan, pedagog ularni yaxshi bilmasligi, ikkinchidan, o„quvchilarning ichki
dunyosiga befarq qarashi, uchinchidan, o„z faoliyati sistemasini to„g„ri tuzmaslik va o„zlariga bo„lishida namoyon bo„ladi. Bunday pedagoglar har bir o„quvchi shaxsiga samarali ta‟sir ko„rsatish usullarini qidirmaydilar, balki boshqalar qiladigan ishni mexanik ravishda o„z ishlariga ko„chirib qo„ya qoladilar. Bu pedagoglar har bir o„quvchining muvaffaqiyatiga optimizm va ishonch ila qarash bilan ajralib turmaydi. Ular boshqalardagi qobiliyatni ko„rmay, o„zlarida bor qobiliyatni ham asta-sekin yo„qotib boradilar. 17. O„qituvchining faqat bo„sh o„quvchilarga diqqat e‟tiborini qarataverishi kuchli o„quvchilar uchun darsni zerikarli qilib qo„yadi. Faqat hamma o„quvchilarni samarali ishlashga jalb qila bilish bilan bu kamchilikni engish mumkin. Bo„sh o„quvchilar ham, kuchli o„quvchilar ham o„zlarining kamolga etib borayotganliklarini doimo his qilib turishlari kerak. 87 IV-BOB. KASBIY TA‟LIMDA O„QUV MASHG„ULOTLARINI TASHKIL QILISH VA O„TKAZISH METODIKASI § 4.1. Laboratoriya-amaliy mashg„ulotlarni tashkil etish va o„tkazish metodikasi Kasb-hunar kollejida ta‟lim jarayoni bir-biri bilan uzluksiz bog„langan nazariy va ishlab chiqarish talimidan iboratdir. O„quv jarayonida o„quv reja va dasturlari asosiy hujjat hisoblanadi. O„quv rejasida ko„rsatilgan o„quv predmetlari, ularni o„rganish tartibi, har bir o„quv predmetni o„rganish uchun ajratilgan vaqt maslahat va nazoratlar barcha o„quv guruhlari uchun majburiydir. O„quv rejasi kasb hunar kollejining turi, maqsadi va vazifalarini, o„quvchilarining soni va o„qish muddatini belgilovchi davlat hujjatidir. O„quv rejasiga kirgan hujjatlarni malaka tavsiyanomasi, mavzular rejasi va o„quv dasturlari tashkil etadi. Malaka tavsifnomasi - bo„lajak mutaxassisning bilimi hamda kasbiy saviyasiga qo„yiladigan asosiy talablar mujassamlangan normativ hujjatdir. Unda mutaxassis u yoki bu kasbiy faoliyat doirasidagi ishlarni ongli va to„g„ri bajarilishi uchun egallashi zarur bo„lgan bilimlar ifodalanadi. Tarmoq ta‟lim standartining tarkibiy qismlari bo„lgan malaka tavsifnomasida kasb va ixtisoslarning aniq nomlari, texnik va maxsus bilimlar, mehnat ko„nikma va malakalari, malaka oshirish bo„yicha yo„l- yo„riqlar ifodalanadi. Bu hujjat o„quv rejasi va dasturlarini tuzishda asos bo„ladi, shuningdek bitirish ishlarida o„quvchilarning bilimlarini sifatli aniqlash uchun xizmat qiladi. Mavzular rejasi o„quv dasturining bir qismini tashkil etib, unda mavzularning tartibi va nomi, ularni o„tish uchun, shu jumladan, nazariy, laboratoriya, amaliy mashg„ulotlari va ishlab chiqarish ta‟limi uchun ajratilgan vaqtlar ko„rsatiladi. O„quv dasturlari ushbu predmetning hajmini, uni o„qitishning mazmuni va tartibini belgilaydi. Yangi o„quv reja va dasturlarda materiallar o„quv yillari bo„yicha taqsimlangan, o„quvchilarni yangi texnika bo„yicha bilim va malakalar bilan qurollantirish, o„quv ustaxonalarida, laboratoriya va mashq maydonlarda o„qitish, yangi texnologik jarayonlar bilan tanishtirish ko„zda tutilgan. Asosiy e‟tibor ularda mustaqil fikrlashni rivojlantirish, mehnatga ongli va ijodiy munosabatni tarbiyalashga qaratilgan. Kasb-hunar kollejlarining o„quv rejalarida nazariy va ishlab chiqarish ta‟limi ko„zda tutilgan. Nazariy ta‟limning vazifasi, mazmuni, usullari, tashkiliy shakllari o„ziga xos xususiyatlarga ega bo„lib, ular yagona, ya‟ni yuqori malakali mutaxassislar tayyorlashga qaratiladi. SHuning uchun 88 nazariy va ishlab chiqarish ta‟limi kasb-hunar kollejlaridagi o„quv jarayonining mustaqil ammo o„zaro aloqador qismlari hisoblanadi. Kasbiy ta‟limda nazariy va amaliy mashg„ulotlar malum nisbatda bo„lishi lozim. Bunda o„quvchilar o„rganilayotgan fan bilan tanish emasligini, o„zlashtiriladigan bilimlar ular uchun yangiligini nazarda tutish zarur. Qishloq ho„jaligi yo„nalishidagi kasb-hunar kollejlarida texnik fanlar - «Traktor va avtomobillar», «Mexanizatsiyalashgan ishlarning texnologiyasi», «Qishloq ho„jalik mashinalari va chorvachilik uchun jihozlar», «Mashina va jihozlarga texnik xizmat ko„rsatish» bo„yicha nazariy va amaliy, laboratoriya mashg„ulotlari, ishlab chiqarish ta‟limi darslari o„tkaziladi. Maxsus texnik fanlarni o„rganishdan maqsad-o„quvchilarda hozirgi zamon texnikasi va ishlab chiqarish texnologiyasiga oid tanlangan mutaxassisliklar bo„yicha kasbiy malakani shakllantirishdir. «Mexzanizatsiyalashgan ishlar texnologiyasi» predmetini o„qitishda asosiy e‟tibor qishloq ho„jalik texnikalaridan samarali foydalanish, ekinlarni jadal etishtirish texnolgiyasini o„rganishga qaratilishi kerak. «Traktorlar va avtomobillar» fani bo„yicha traktor va avtomobillarning tuzilishi, ishlashi va sozlanishi o„rganiladi. «Qishloq ho„jaligi mashinlari va chorvachilik uchun jixozlar» fanini o„rganishda kasb-hunar kolleji joylashgan zonada ishlatilandigan qishloq xo„jalik mashinalarga alohida ahamiyat berish kerak. Ularning tuzilishini quyidagi tartibda o„rganish tavsiya etiladi: a) muayyan texnologik jarayonning mohiyati va vazifasi; b) texnologik jarayonni amalga oshirishga mo„ljallangan mashinaning elementlari (ish qismi); v) ish qismlarining joylashishi va mahkamlanishi; g) mashinadagi ayrim ish qismlarining tuzilishi hamda ishlashi bo„yicha sxemalar; d) texnologik sozlashlar; e) ro„y berishi mumkin bo„lgan texnologik va texnik nuqsonlar, ularning kelib chiqish sababalari, nuqsonlarini bartaraf etish yo„llari; j) mashinalarning hamda texonologik jarayonning ekologik va iqtisodiy jihatlari z) mashinalarga uzoq muddat to„xtovsiz ishlashda texnik xizmat ko„rsatish qoidalari; i) xavfsizlik qoidalari. Maxsus texnik fanlar bo„yicha darslarga tayyorgarlik ko„rishda didaktik prinsiplarni hisobga olish zarur. O„qituvchilarning o„qitish qonuniyatlarini bilishigina emas, balki ularni amalga oshirish uchun qulay sharoitlar yaratish ham muhimdir. Bunga esa o„quv jarayonini tashkil etishda o„qitishning asosiy qoidalariga tayanish kerakligini chuqur anglagan taqdirdagina erishishi mumkin. Bu qoidalar didaktikada o„qitish prinsiplari yoki didaktik prinsiplar deb ataladi. Download 5.01 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling