Kationlarning beshinchi analitik guruhlari haqida

Vodorod sulfid Н₂S ning ta‘siri. Beshinchi gruppa kationlarining sulfidlari Kislotali muhitdа (рН=0,5 da) eritmada oksidlovchilar bo’lmaganda Н₂S ta‘sirida cho’kmaga tushadi. Buning uchun tekshirilayotgan eritmaga kuprok xlorid Kislota qo’shiladi va unga vodorod sulfid yuboriladi, natijada V gruppa kationlari sulfidlar holida cho’kmaga tushadi:
2Na₃AsO₃ + 6HCI + 3H₂S = As₂S₃ + 6NaCI + 6H₂O
Eritmaning muhiti neytral yoki ishqoriy bo’lsa vodoord sulfid ta‘sirida kationlar cho’kmaga tushmaydi, chunki tiotuzlar hosil bo’ladi:
Na₃AsO₃ + 3 H₂S =Na₃AsS₃ + 3H₂O
Tiotuzlarga xlorid Kislota t‘sir ettirilganda tioKislotalar hosil bo’ladi, ammo ular beqaror bo’lgani uchun tezda parchalanadi:
Na₃AsS₃ +3 HCI = 3 NaCI + Н₃ AsS₃
2 Н₃ AsS₃ = 3 H₂S + As₂S₃
Demak eritmaga qo’shilgan xlorid Kislota birinchidan, tiotuzlarni parchalaydi, ikkinchidan hosil bo’lgan metall sulfidlarining qolloid holatga o’tishiga tuskinlik qiladi (H₂S bilan bo’ladigan tajribalar murili shkafda o’tkazilishi shart!)
Ammoniy polisulfidning t‘siri. Ammoniy polisulfid (NH₄)₂S_n sariq rang eritma, uammoniy sulfidda oltingugurtni eritish yuli bilan olinadi. Uning formo’lasi soddalashtirilgan holda (NH₄)₂S₂.
Ammoniy polisulfid ta‘sirida V gruppa kationlarining sulfidlari IV gruppa mis gruppachasi sulfidlaridan ajratiladi, ya‘ni, u erituvchi – gruppa reagenti hisoblanadi. Mishyak, surma va kalay sulfidlari bilan IV gruppa kationlari sulfidlaridan iborat cho’kmaga ammoniy polisulfid eritmasi ta‘sir ettirilganda V gruppa kationlarining sulfidlari tiotuzlar hosil qilib eriydi. IV gruppa kationlarining sulfidlari esa cho’kmada qoladi.
Beshinchi grupa kationlari sulfidlarining gruppa reagenti hisoblangan ammoniy polisulfidning erituvchi xususiyati uning oksidlovchi xosasi bilan tushuntiriladi. Ammoniy polisulfid tarkibida vodorod peroksidning kompleks ioni [O₂]^2- ga o’xshash kuchli oksidlovchi bo’lgan [S₂]^2- kompleks ioni mavjud. V gruppa kationlarining sulfid birikmalariga ta‘sir ettirilganda ammoniy polisulfid avvalkationlarni yuqori oksidlanish darajasiga kadar oksidlaydi, so’ngra tiotuzlar hosil qiladi:

SnS + (NH₄)₂S₂ = SnS₂ + (NH₄)₂S

SnS₂ + (NH₄)₂S = (NH₄)₂SnS₃