Kegl cc pechat indd
Download 1.85 Mb. Pdf ko'rish
|
Fizika,6-sinf darsligi
- Bu sahifa navigatsiya:
- Amaliy topshiriq
|
η =
η (eta) – foydali ish koeffitsiyenti (qisqacha FIK). Ko‘pincha FIK foizlarda ifodalanadi: η = · 100%. Har qanday mexanizmning FIK 100% dan kam bo‘ladi (3-jadvalga qarang). 96 3-jadval Ko‘char yoki ko‘chmas blok 94–98% Richag-vintli domkrat 95–97% Qo‘lda aylantiriladigan lebyodka 80% Vintli domkrat 30–40% FIKni oshirish uchun mexanizmning og‘irligi, undagi ishqala- nishlarni kamaytirishga harakat qilinadi. Konstruksiyalari takomil- lashtiriladi. Amaliy topshiriq 69-rasm. Ilmoqli taxtachani olib, uni di namometrga osib, og‘irligi F og‘ir ni o‘lchang. Taxtacha osilgan dina mometrni sekin yuqoriga ko‘tarib ko‘ring. Stol yoki uzun chizg‘ich yordamida qiya tekislik hosil qiling. Taxtachani chiz g‘ich ustida tekis harakatlantirib, dinamometr ko‘rsatishini yozib oling (69-rasm). Qiya te kislik balandligi h ni va uzunligi s ni o‘lchab oling. Olin gan ma’lumot lardan foyda lanib, qiya tekislikning FIK ni ‘ · 100% formu ladan hisob lang. 1. Mexanikaning oltin qoidasini chig‘iriq misolida isbotlang. 2. Oddiy mexanizmlar nima uchun ishdan yutuq bermaydi? 3. Qiya tekislik uzunligi oshirilsa, uning FIK qanday o‘zgaradi? 97 9-mashq 1. Richagning uzun yelkasi 6 m, qisqa yelkasi 2 m ga teng. Uzun yelkasiga 10 N kuch ta’sir ettirilsa, qisqa tomoni uchi bilan qanday og‘irlikdagi yukni ko‘tarish mumkin? (Javobi: 30 N.) 2. Bola qo‘zg‘almas blokda yukni yuqoriga chiqarmoqda. Bolaning massasi 50 kg bo‘lsa, u blok yordamida qanday maksimal og‘irlikdagi yukni ko‘tarishi mumkin? g 10 (Javobi: 500 N). Javobingizni asoslang. 3. Qiya tekislikdan yukni balandlikka ko‘tarishda 20 J ish bajarildi. Bunda FIK 80% bo‘lgan mexanizmdan foydalanildi. Foydali ishni toping. (Javobi: 16 J.) 4. Jismning bo‘yi 6 sm, eni 8 sm bo‘lib, to‘g‘ri to‘rtburchak shaklida. Uning massa markazi ixtiyoriy uchidan hisoblansa, necha santimetr uzoqlikda bo‘ladi? Javobingizni chizmada tekshirib ko‘ring. 5 * . Quduqdan chelakda suv tortilmoqda. Chelak hajmi 10 l. Arqon o‘raladigan baraban radiusi 10 sm, dastak tirsagi 50 sm ga teng. Suv chiqarish uchun tirsakka qanday kuch bilan ta’sir etish lozim? g 10 . (Javobi: 20 N.) 6. Jism qiya tekislikdan 15 N kuch ta’sirida ko‘tarildi. Jism og‘irligi 16 N, qiya tekislik balandligi 5 m, uzunligi 6,4 m. Qiya tekislikning FIK ni toping. (Javobi: 83,3%.) Download 1.85 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|