Kimyo fani va uning vazifalari. Kimyoning biologiya, fizika va boshqa fanlar bilan bog‘liqligi

11 Kimyoviy reaksiya turlari. Kimyoviy reaksiyalarning sinflarga bo‘linishi.Kimyoviy reaksiya sodir bo'lganida quyidagi belgilar yoki shu belgilardan ayrimlari yuzaga kelishi mumkin:
1) Issiqlik va yorug'lik hosil bo'ladi; (4P + 5O2 = 2P2O5 + Q + hv)
2) Idish tubiga turli rangdagi cho'kmalar hosil bo'ladi; (NaCl+AgNO3=NaNO3+AgCl)
3) Gaz chiqadi; (FeS+2HCl = FeCl2+H2S)
4) Rang o'zgarishi yuz beradi; (FeCl3+3NH4SCN = Fe(SCN)3+3NH4Cl)
Kimyoviy reaksiya - sodda qilib hamma tushinadigan tilda aytadigan bo'lsak, turli xil modda zarrachalarining bir - biri bilan to'qnashuvi natijasida issiqlik, yorug'lik, hid va h.k larning hosil bo'lish jarayonini aytish mumkin. Kimyoviy reaksiya sodir bo'lganida quyidagi belgilar yoki shu belgilardan ayrimlari yuzaga kelishi mumkin:
1) Issiqlik va yorug'lik hosil bo'ladi; (4P + 5O2 = 2P2O5 + Q + hv)
2) Idish tubiga turli rangdagi cho'kmalar hosil bo'ladi; (NaCl+AgNO3=NaNO3+AgCl)
3) Gaz chiqadi; (FeS+2HCl = FeCl2+H2S)
4) Rang o'zgarishi yuz beradi; (FeCl3+3NH4SCN = Fe(SCN)3+3NH4Cl)
Ekzotermik reaksiyalar – bu tashqi muhitga issiqlik chiqishi bilan boradigan reaksiyalardir. Ularga asosan hamma birikish reaksiyalari kiradi. Yorug’lik chiqishi bilan boradigan ekzotermik reaksiyalar yonish reaksiyalariga misol bo’ladi, masalan: 4Р + 5О₂ = 2Р₂О₅ + Q Endotermik reaksiyalar — issiqlik yutilishi bilan boradigan kimyoviy reaksiyalar. Yuqori trada azot va kislorodning oʻzaro kimyoviy taʼsiri natijasida azot oksid hosil boʻlishi jarayoni. Endotermik reaksiyalarga misol boʻla oladi. Rudalardan metallarni qaytarib ajratib olish reaksiyasi, quyosh nuri energiyasini yutishga asoslangan oʻsimliklar fotosintezi ham Endotermik reaksiyalarga taalluqli. Molequlalarning erkin atomlarga boʻlinish reaksiyalari Endotermik reaksiyalar asosida amalga oshadi.


12 Oksidlar (binar birikmalar), ularning tarkibi, tuzilishi