Kimyo fani va uning vazifalari. Kimyoning biologiya, fizika va boshqa fanlar bilan bog‘liqligi
Download 0.75 Mb.
|
10 Ideal gaz qonunlari.
Ideal gaz - zarrachalar o'zaro ta'sirga ega bo'lmagan ko'plab tasodifiy harakatlanuvchi nuqta zarralaridan tashkil topgan nazariy gazdir . [1] Ideal gaz tushunchasi juda foydalidir, chunki u ideal gaz qonuniga, holatning soddalashtirilgan tenglamasiga bo'ysunadi va statistik mexanika ostida tahlil qilish mumkin. Ideal gaz q onuni bu yerda P - bosim V - hajm n - gazning moddasi miqdori (mollarda) T - mutlaq harorat R - gaz konstantasi, u bosim, hajm va harorat uchun tanlanganlarga mos keladigan birliklarda ifodalanishi kerak. Masalan, SI birliklarida R = 8,3145 J/K*mol bosim Paskalda, hajm kubometrda va mutlaq harorat Kelvinda ifodalanganda. Uchta qonunni birlashtirgandan so'ng, biz quyidagi natijani olamiz bu yerda U - ichki energiya ĉ- o‘zgarmas hajmdagi o‘lchamsiz o‘ziga xos issiqlik sig‘imi, bir atomli gaz uchun taxminan 3/2, ikki atomli gaz uchun 5/2 va chiziqli bo‘lmagan molekulalar uchun 3, agar tarjimalar va aylanishlarni klassik tarzda ko‘rib chiqsak va kvant tebranish hissasi va elektron qo‘zg‘alishni e’tiborsiz qoldirsak. Ushbu formulalar klassik teng taqsimlash teoremasining translatsiya va aylanish erkinlik darajalariga qo'llanilishidan kelib chiqadi. Uni fizik Robert Boyl (1662) va fizik va botanik Edme Mariotte (1676) mustaqil ravishda shakllantirishgan. Qonun quyidagicha bayon etilgan: doimiy haroratda gazning sobit massasi hajmi uning bosimi bilan teskari proportsionaldir. Qonunda ta'kidlanishicha, doimiy bosim ostida gaz egallagan hajm va uning harorati o'rtasida mutanosiblikning to'g'ridan-to'g'ri aloqasi mavjud. V ∝ k2T Ikki nuqta yordamida: V1/ T1 = V2/ T2 V1T2 = V2T1 Amadeo Avogadro tomonidan 1811 yilda qonun chiqarilib, barcha gazlarning teng hajmlari, bir xil bosim va haroratda, bir xil miqdordagi molekulalar mavjudligini ko'rsatdi. V1/ n1 = V2/ n2 Download 0.75 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling