«kimyo texnologiya» fakulteti «oziq-ovqat texnologiyasi» kafedrasi

Ichak organlarini tozalash
Tush ichidagi organlarning chikarish iloji boricha tezrok amalga oshirish lozim. Bu ishni 30 dakika ichida bajarish kerak. ichki organlarni tushdan gorizontal kilib xam, vertikal kilib xam chikarish mumkin. Buning uchun kuyidagi ishlar bajariladi:
Avvalo orka 2 oyok orasidagi masofani kengaytiradilar. Ko‘qrak suyagini arralaydilar. Shunday keyin siydik kovogini boglaydilar. Organlarni chikarishni bevosita stolni ustida bajariladi. stol konveyer tagida bo‘lishi mumkin va konveyersiz bo‘lishi mumkin. Konveyerli stol konveyer bilan birgalikda sinxron xarakat kiladi. Avval molning kornini kesadilar, kesgandan keyin molning ichidan kornini olib chikadilar. Undan sung ichak kovoklarini olib chikadilar. Shunday sung jigarini, upkani, yurakni, kizilungachni xamda diafragma, ya’ni yurak xonasi bilan oshkozon xonasi orasidagi pardani olib chikadilar. Ichki organni tozalash konveyer stol xolda go‘shtni xamda ichki organlarni veterinar kurigidan utkazadilar. Mol ichidagi organlarni yog‘dan tozalaydilar va ularni shur va mahsulotlar sexiga yuboradilar. Ichaklarni esa ichak sexiga yuboradilar. Ichki organlarni chikarishni nixoyatda extiyot bulish kerak. Zero ichki organlarni kesib kuyganda tushning ichki kismi ifloslanishi mumkin. Bunday iflos bo‘lgan joyni pichok bilan unden keyin obdon yuvishga to‘g‘ri keladi. Chuchka xamda kuy-echkilarning ichki kismini olish jarayonini katta mollarning ichiki chikarish jarayoni bilan bir xilda bo‘ladi. Farki shundaki, bu kichik mollarning ichki kismini chikargan paytda yurak, upka, jigar, xammasi birdaniga olib chikiladi. Bundan tashkari ichak oshkozon xam birga olib chikiladi. Katta mollarda esa bu kismlar aloxida-aloxida olib chikiladi.
Aralash quruq va xul tozalash tushning sifatini aniklash. Ichki organlarni olib chikilgandan sung koramol xamda chuchkani 2,5 tushga bo‘ladilar. Buning uchun maxsus agva yordamida molning pogonasining o‘zunligi buyicha tuppa-to‘g‘ri 2 ga bo‘ladilar. Lyokin bunda pogonaning ichki kismida orka miya borligini extiyot bo‘lib, arraning orka miyani o‘zunrok kilib chaprok saqlash kerak. Zeroni tuppa-to‘g‘ri o‘rtasidan kesganda orka miya kesishishi mumkin. Tushlarni 2 kismga bulishdan maksad, ularni transportirovka kilish keyin ustma-ust kuyib shtabellarni ustma-ust kuyish va sex yuzalarini iktisod kilib sarflash uchun kunadi. Bundan tashkari sabablar xam iktisod bo‘ladi. Kichik mollarni, ya’ni kuy xamda echkilar tushi 2 ga bulinmaydi. Tushlarni 2 ga bulish maxsus elektrik arra yordamida bajariladi, chuchka go‘shtini arralangandan keyin uning yog‘idagi diafragma padadan 80 gr olinib laboratoriyaga yuboriladi. Laboratoriyada bu go‘shtni trexenoolospopiya analizi kilinadi. Bu analiz 10-15 minut cho‘zilmaydi. Bu analizning javobi olmaguncha chuchka go‘shtini maydalash mumkin emas. Bu davr ichida chuchkaning semizligi aniklanadi. Chuchka semizligini aniklash uchun 6 pogonasi atrofidagi shpigining, ya’ni teridan suyakgacha bo‘lgan go‘shtning kaliyligidan ulchaydilar. SHu ulchash yuli bilan chuchkaning semizligi bilinadi.
Keyingi jarayon bu tushni quruq va xul tozalash. Quruq tozalashni tushning ichidagi umurtka pogonasidagi miya, orka miya, keyin buyrak, dumi difagma pillasining koldiklari ichki moy, tushning shikastlangan, zadalangan joylari, kon tuplangan joylari xamda mexanik ifloslangan joylari tozalanadi. Kichik mollarda, ya’ni kuy echkilarda buyrak atrofidagi xamda buyrak va buyrak atrofidagi mol koladi. Tushni suv bilan yuvish fakatgina mexanik ifloslangan joylarini tozalash emas, balki mikroblar tozalash kerak bo‘ladi. Lyokin suv bilan yuvish fakat usha paytda ruxsat etiladiki, tushni keyin 0-4⁰S xaroratda kuritish mumkin bo‘lsa, tushni suvning bosimida yuvish maslaxat beriladi. Yana tushni usimlikdek shyotkalab xam yuvish mumkin. Lyokin bunda usimlik shyotkasini xar birta tushni yuvgandan keyin almashtirish kerak.