Kirish asosiy qism kompyuter arxetekturasi

4.2 Simsiz aloqa kanallari
Kompyuter tarmoqlarida ba’zi hollarda kabel orqali ulash o‘miga shuningdek kabelsiz kanallardan ham foydalaniladi. Ulaming asosiy afzalligi shundan iboratki, hech qanday kabel yotqizishga hojat qolmaydi. Demak, devorlami teshishga, kabellarni mahkamlashga, folshpol ostidan o‘tkazishga yoki osma shipdan va shamollatish yoilaridan kabellarni o‘tkazishga hojat qolmaydi. Shuningdek kabelning uzilgan joyim qidirish va ulashga ham hojat qolmaydi. Yana kompyuterlami bemalol xonada yoki bino bo‘ylab ko‘chirish mumkin, chunki kompyuter kabellar bilan bog’lanmagan.
Radiokanal - bu usulda axborot uzatish uchun radio toiqinlaridan foydalaniladi, shuning uchun bu usulda aloqa yuzlab va hatto minglab kilometrga uzatiladi. Axborot o‘tkazish tezligi sekundiga o‘nlab megabitgacha yetishi mumkin (bu holda tanlangan toiqin uzunligi va kodlash usuliga bogiiq). Mahalliy tarmoqlarda radiokanaldan foydalanmaslik sabablari quyidagilar: uzatish va qabul qilish qurilmalari qimmat, shovqindan saqlanish darajasi past, axborotni uzatish vaqtida sir saqlash butkul ta’minlanmagan va ishonchlilik darajasi past.
Lekin global tarmoqlar uchun radiokanal ko‘pincha yagona vosita boiib qoladi, chunki (sputnik - retranslyator) signalni tiklash sputnigi yordamida axborotlarni butun dunyoga uzatishni ta’minlash nisbatan oddiydir. Uzoq da joylashgan bir necha mahalliy tarmoqlarni o‘zaro ulab bir butun tarmoq hosil qilish uchun ham radiokanaldan foydalaniladi.Axborotni radio uzatish turining bir necha standarti mavjud.Bulardan ikki turida to‘xtalib olamiz.
• Tor spektorda (yoki bir chastotali uzatish) uzatish 46500 m2 maydonm qamrashga moTjallangan. Bu holdagi radiosignal metal va lemir-beton to‘siqlardan o‘ta olmaydi, shuning uchun bir bino hududida ham aloqa o‘matishda jiddiy muammo hosil boiishi mumkin. Aloqa bu holda nisbatan sekin amalga oshadi (4,8 Mbit/s atrofida).
• Bir chastotali uzatishning kamchiligini yengish uchun tarqalgan spektorda qandaydir chastota yoiagini kanallarga boiib ishlatish taklif qilinadi. Tarmoq abonentlarining ham mas i maium vaqt oraligida barobar (sinxron ravishda) keyingi kanalga o'tadilar. Maxfiylikni saqlash uchun maxsus kodlashtirilgan axborot ishlatiladi. Bunday uzatish tezligi unchalik yuqori emas 2 Mbit/s dan oshmaydi, abonentlar orasidagi masofa 3,2 km (ochiq maydonda) va bino ichkarisida 120 metrdan ko‘p emas.
Keltirilgan turlardan ham boshqa radio kanallar mavjuddir, masalan, uyali tarmoq, xuddi uyali telefon tarmoq prinsiplari kabi (ular maydonda teng taqsimlangan signalni qayta tiklash qurilmalaridan foydalanadilar), shuningdek mikrotoiqin tarmog'ida tor yo'naltirilgan uzatishni yerdagi qurilmalar o‘rtasida yoki sputnik vayerdagi stansiyalar oraligida qo’llaniladi.