I ntervensiyaning(davlat aralashuvi) yana bir misoli - AQSh hukumati tomonidan 1980-yillarda Qo'shma Shtatlarga olib kirilgan yapon transport vositalariga eksportni cheklash bo'yicha ixtiyoriy cheklovlar. Ushbu qadam AQSh avtosanoatini chet el raqobatidan izolyatsiya qilishga olib keldi. Himoyalangan muhitda, ammo Detroyt avtoulovlari sifat va dizaynni yaxshilash uchun kamroq rag'batlantirildi. Shu tarzda, proteksionizm Detroytning jahon avtosanoatida raqobatlashish qobiliyatini zaiflashtirishga olib keldi.
Proteksionistik siyosat narxlar inflyatsiyasiga ham olib kelishi mumkin, chunki tariflar ma'lum bir mahsulotni yetkazib berishni cheklashi mumkin. Tariflar, shuningdek, sotish uchun mavjud bo'lgan turli xil mahsulotlarni cheklash orqali xaridorlarning tanlovini kamaytirishi ham olib keladi.
Ushbu misollar shuni ko'rsatadiki, davlat aralashuvi natijasidagi siyosat yoki qonunlarning noqulay natijalari zararli kutilmagan oqibatlarga olib kelishi mumkin. Murakkab dunyoda qonun chiqaruvchilar va siyosatchilar barcha mumkin bo'lgan natijalarni oldindan ko'ra olmaydilar. Shu sababdan, hukumat aralashuvi juda ehtiyotkorlik bilan rejalashtirilishi va amalga oshirilishi kerak.
Manfaatdor guruhlar ko'pincha o'z manfaatlarini himoya qiladigan savdo va investitsiya to'siqlarini himoya qilishadi. Meksika va Qo'shma Shtatlar o'rtasidagi Meksika sementiga oid yaqinda bo'lib o'tgan savdo mojarosini ko'rib chiqing. AQSh sement ishlab chiqaruvchilari Kongressni lobbichilik qilgandan so'ng, AQSh hukumati Meksika sementining importi uchun har bir tonna uchun taxminan 50 dollar miqdorida bojlar kiritdi. Ushbu bojlar juda katta edi. Meksika importi AQSh ichki sement iste'molining 10 foiziga yetishi mumkinligini inobatga olsak bu juda katta. Meksika tariflar o'rniga import kvotalarini almashtirishni taklif qildi. Ikki hukumat nizoni hal qilish uchun ko'p yillar davomida muzokaralar olib borishdi.
Savdo va sarmoyaviy to'siqlarni himoyalovchi yoki haqoratlovchi/kamsitadigan deb hisoblash mumkin. Hukumatlar sanoat, ishchilar va maxsus manfaatdor guruhlarni himoya qilish va milliy xavfsizlikni ta'minlash uchun himoyalovchi to'siqlarini o`rnatadilar. Hukumatlar mahalliy ish bilan ta'minlashni oshirish yoki soliq tushumlarini oshirish kabi strategik yoki davlat siyosatining maqsadlarini amalga oshirishda haqoratlovchi to'siqlarni o`rnatadilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |