Kirish II. Asosiy qism

Eslatma! Agar reagent yoki mahsulotlarning biri gaz holatda boʻlsa (yoki hammasi), biz muvozanat konstantasini gazlarning parsial bosimi orqali ifodalashimiz mumkin. Biz odatda bu qiymatga �pKp​K, start subscript, start text, p, end text, end subscript deb qaraymiz, muvozanat konsentrarsiyasi orqali ifodalanganda esa �cKc​K, start subscript, start text, c, end text, end subscript. Bu maqolada biz �cKc​K, start subscript, start text, c, end text, end subscript ga eʼtibor qaratamiz.

�cKc​K, start subscript, start text, c, end text, end subscript muvozanatda turgan reaksiya haqida qanday maʼlumotlarni beradi?

�cKc​K, start subscript, start text, c, end text, end subscript muvozanatda turgan reaksiya mahsulotlari va reagentlarining konsentratsiyalari haqida bir qancha maʼlumotlar beradi:

• 
  Agar �cKc​K, start subscript, start text, c, end text, end subscript ning qiymati juda yuqori ~1000 yoki undan ham koʻp boʻlsa, muvozanatda turgan sistema asosan reaksiya mahsulotlaridan iborat boʻladi. Yaʼni reaksiya yuqori unum bilan sodir boʻlib, reagentlarning deyarli hammasi sarflangan va ularning miqdori juda kam qolgan.
  
• 
  Agar �cKc​K, start subscript, start text, c, end text, end subscript ning qiymati juda kichik, ~0,001 yoki undan ham kam boʻlsa, muvozanatda turgan sistema asosan reagentlardan iborat boʻladi. Yaʼni reaksiya unumi past boʻlib, mahsulot deyarli hosil boʻlmagan.
  
• 
  Agar �cKc​K, start subscript, start text, c, end text, end subscript ning qiymati 0,001 va 1000 oraligʻida boʻlsa, muvozanatda turgan sistemada ham reaksiya mahsulotlari, ham reagentlarning konsentratsiyasi sezilarli darajada boʻladi.
  

Ushbu qoʻllamadan foydalanib, biz tezda toʻgʻri reaksiyaning ketishi oson, yaʼni mahsulot hosil boʻlishi bilan boradigan reaksiyada �cKc​K, start subscript, start text, c, end text, end subscript juda katta, teskari yoʻnalishda borishi oson boʻlgan, yaʼni boshlangʻich mahsulotlar (reagentlar) hosil boʻlishi bilan boradigan reaksiyalarda �cKc​K, start subscript, start text, c, end text, end subscript juda kichkina yoki oraliq holatda ekanini bilishimiz mumkin.