Kirish Mobil operatsion tizim

Telefon - iPhone ning telefon xususiyatlari mustahkam. Bu Visual Voicemail kabi innovatsion xususiyatlarni va matnli xabarlar va ovozli terish kabi standart xususiyatlarni o'z ichiga oladi.
Veb-saytlarni ko'rish - iPhone eng yaxshi, eng to'liq mobil ko'rish tajribasini taqdim etadi. U standart Flash brauzer pluginini qo'llab-quvvatlamasa ham , veb-saytlardagi "uyali" versiyalari talab qilinmaydi, buning o'rniga telefonda haqiqiy narsani taklif qilishadi.
Elektron pochta - Barcha yaxshi smartfonlar kabi, iPhone kuchli e-pochta xususiyatlariga ega va Exchange ishlaydigan korporativ elektron pochta serverlariga sinxronlashtirishi mumkin.
Taqvim / PDA - iPhone taqvim, manzillar kitobi , kabinetga kuzatuvi, ob-havo yangiligi va shunga o'xshash xususiyatlarga ega bo'lgan shaxsiy ma'lumot menejeri.
iPod - iPhone-ning qisqa ta'rifi birlashtirilgan mobil telefon va iPod-dan iborat, shuning uchun musiqa pleyerining xususiyatlari barcha iPod'larning afzalliklari va salqinligini taklif qiladi.
Videoni ijro etish - uning katta, chiroyli, 3,5 dyuymli ekrani bilan iPhone iPhone-ning o'rnatilgan ilovasini ishlatish, o'zingizning videolaringizni qo'shish yoki iTunes do'konidan kontent xarid qilish yoki ijaraga berish kabi mobil videoni ijro etish uchun ajoyib tanlovdir.

iOS va android ziddiyatlari
Gapni bu ikki tizimning ibtidosidan boshlasak. Ularning asosiy farqi ma’lum: Google’dan farqli ravishda, Apple o‘z mobil operatsion tizimining dastlabki kodini to‘lig‘icha o‘z nazoratiga olgan va chet ishlab chiquvchilar uchun faqat ayrim unsurlargagina kirishga ruxsat bergan. Bunda Stiv Jobs bir necha bor Android’ni ochiqligi va undan kelib chiqadigan haddan ziyod murakkabligi sababli tanqid ham qilgan. Biroq tarix shuni ko‘rsatdiki, har qanday yondashuvning natijasi yaxshi ham, yomon ham bo‘lib ketishi mumkin ekan.
iOS ilk bora 2007 yilning 9 yanvarida – kompaniyaning birinchi smartfoni bilan birgalikda – iPhone OS 1 nomi bilan chiqqan, o‘shanda u «Mac OS’ning mobil versiyasi» sifatida taqdim etilgan edi. Apple’ning «desktop» operatsion tizimi singari, iOS ham ikkita asosiy tarkibiy qismga tayangan holda qurilgan. Bular – Apple va NeXT tomonidan ishlab chiqilgan XNU yadrosi va Darwin tizimidir. Darwin tizimi shaklan Unix’ning SUSv3 spetsifikatsiyasiga muvofiq keladi, ammo uning aynan o‘zi emas (baribir «X is Not Unix»). Shunisi ham borki, iOS hamda macOS’dan farqli ravishda, XNU va Darwin – ochiq dastlabki kodga ega tizimlardir. Apple esa ularga tayangan holda yopiq dastlabki kodga ega tizimlar yaratgan.
iOS’ning yopiqligi Apple’ga nafaqat o‘zining, balki chet ishlab chiquvchilarning ham softini nazorat qilib borish imkonini beradi. Masalan, iOS SDK hamda Xcode ishlanmalar muhitining bepul ekanligiga qaramasdan, har bir dasturchi Apple-qurilmalarining emulyatorini qo‘llash va o‘z ilovasini App Store’ga joylash imkoniyati uchun yiliga 99 AQSh dollari miqdorida to‘lov qilishi shart. SDK erkin foydalanishga qo‘yilgan 2008 yilning mart oyigacha ham, chet ishlab chiquvchilar baribir iPhone OS uchun ilova yarata olmas edilar. Ilovalar do‘koni faqat mobil operatsion tizimning ikkinchi versiyasidagina paydo bo‘ldi. Apple’ga oid bo‘lmagan biror narsaning o‘z tizimiga kirib kelishini xushlamaydigan Stiv Jobs, bu qadamga zo‘rg‘a rozi bo‘lgan.
Android’ning mobil bozorga kirib kelish yo‘li esa yanada mashaqqatli kechgan. Google tomonidan 2005 yili sotib olingan Android Inc. dastlab GPS tizimiga ega tugmachali telefonlar uchun operatsion tizim ishlab chiqarish ustida ishlayotgandi. Biroq iPhone taqdimoti Endi Rubin rahbarligidagi bu jamoaning barcha rejalarini chippakka chiqardi. Tizimni shoshilinch tarzda to‘lig‘icha qayta ishlashga to‘g‘ri keldi. Biroq 2008 yilning sentyabriga kelibgina HTC Dream (yana bir nomi – T-Mobile G1) smartfoni bilan birga Android’ning ilk to‘laqonli versiyasi taqdim etildi. Yaqqol ko‘rinib turgan xatoliklarni tuzatish va tizimni yaxshilash ishlariga butun boshli bir yil kerak bo‘ldi – 2009 yilning oxirlaridagina tizim iOS bilan chinakamiga raqobatlasha olish imkoniyatiga ega bo‘ldi. Bunda Google’ni qo‘llab-quvvatlagan hamda o‘sha yili «yashil robotchali» devayslar chiqara boshlagan Motorola va Samsung katta rol o‘ynadi.


Xulosa
Bu kurs ishi mobil operatsion tizimlari, mobil tarmoqlar va aksariyatda mobil teknologiyalarning boshqa taraflariga kirish bermoqda. Android, iOS, Windows Mobile va boshqa bir nechta tizimlarni tahlil qiladi va ularning tarixi va arxitekturasi haqida ma'lumotlar beradi. Mobil tarmoqlarning tarixi va ularning turkumlari, 3G, 4G va 5G texnologiyalari, GPRS, EDGE, HSPA, LTE xizmat turlari kabi protokollar haqida ham gapiriladi.
Mobil tarmoq xavfsizligi, mobil dasturlarni rivojlantirish, IoT qurilmalarining ishletim tizimlari kabi konular ham kursdagilarni qamrab o'tib kelinmoqda.
Natijalar va kelajak mazmundagi tushunchalar esa mobil texnologining futuristik yuzaga kelishi haqida fikrlar beradi.
Bu kurs ishi, mobil teknologiyaga yonalgan shaxslar va sohalarni, mobil tizimlarni va tarmoqlarni tahlil qilishga, rivojlantirishga va tushuntirishga imkon beradi.