Kirish qismi Hozirgi vaqtda Yerning biosferasida 0 mingdan ortiq zamburug`lar, 23 ming yo`sinlar, ming paporotniklar, 640 ochiq urug`li va 200 mingdan ortiq yopiq urug`li o`simlik turlari uchraydi

2.3Chinniguldoshlar oilasi — Caiyophyllaceae Oilaning vakillari o'tlar, qisman yarimbutalar, ba’zan butalardan iborat. Barglari oddiy, butun, yonbargsiz yoki yonbargli, ko'pincha qinli va poyada qarama-qarshi (faqat Pycnophyllym turkumidagina navbatlashib) joylashgan. Gullari dixaziy to'pgullarda o'rnashgan, ba’zan bittadan (qoramug' — Vaccaria segetalis) bo'ladi, aktinomorf, 5 a’zoli va 5 doirali, 2 jinsli, ba’zan bir jinsli (2 uyli), entomofil. Changchilari 5—10 ta, ginetsey 1 ta, 2—5 mevachabarglardan iborat, sinkarp. Urug'kurtaklari ko'p, egilgan. Gulining umumiy formulasi: Ca5(5) Со, Л, l0 G (, 5|. Mevasi tishchali yoki chanoqli ko'sak, ba’zan yong'oqcha yoki rezavor. Chinniguldoshlarning 80 turkum va 2000 dan ziyod turlari bor. Ular Yer yuzida keng tarqalgan, ayniqsa Shimoliy yarimshaming mo'tadil iqlimli mintaqalarida va O'rtayer dengizbo'yi hamda Eronda tarqalgan. O'zbekistonda chinniguldoshlarning 24 turkumi va 130 tacha turi o'sadi. Gul tuzilishi va bir qator boshqa bclgilariga ko'ra chinniguldoshlar oilasi 3 ta bo‘linadi 13

Paronixadoshchalar (Paronychoideae), Y u ld u z o 'td o s h c h a la r (A ls in o id e a e ), C h in n ig u ld o s h c h a la r (Caryopylloideae). Yulduzo'tdoshchalar oilachasining 18 ta turkumi mavjud. Oilachaning o'ziga xos belgilari barcha vakillarida kosachabarglarning erkin (tutashmagan) bo'lishi hamda tojbarglari nayining bo'lmasligidir. O'zbekistonda 10 ta turkumining turlari ancha keng tarqalgan. Keng tarqalgan turkumlardan biri yulduzo'tlar (Stellaria) turkumidir. Barchasi bir yillik va ko'p yillik o'tlar bo'lib, O'zbekistonda 5 turi o'sadi. Mensinmas yulduzo't (S. neglecta), poyasi nozik, yarim tik o'suvchi (5)—10—20—(30) sm balandlikdagi sershox, bo'g'in oraliqlari jingalak tukli, bir yillik o't. Barglari tuxumsimon yoki cho'ziq, pastkilari uzun bandli, yuqoridagilari esa bandsiz. 14

i. Gul qismlari 5 tadan. Dalalarda, bog'larda keng tarqalgan mezofit o't. Holosteum (Holostcum) turkumi nozik, bir yillik o'tlardan iborat. To'pguli siyrak soyabon, gul bandlari ingichka, uzun va gullash davrida pastga osilib, mevasi pishgandan so'ng ko'tarilib, tarvaqaylab ketadi. Respublikamiz barcha viloyatlarining cho'l, adirlarida, vohalarda o'sadi. Chinniguldoshchalar oilachasining 19 ta turkumi mavjud, shulardan 10 ta turkumining vakillari O'zbekistonda tarqalgan. Ulaming barchasi uchun xos muhim belgilar — kosachabarglarining tutash va ko'pincha silindrsimon cho'ziq hamda gultojibarglarining nayi va qaytaqisining keskin ajralib turishidir. Chinniguldoshchalarning chinnigul, bo'ritikan, gipsofila, qoramug' kabi turkumlari ancha keng tarqalgan. Chinnigul (Dianthus)turkumiga bir yillik, ko'p yillik (O'zbekistonda) o'tlar kiradi. . 16