Kirish qismi Hozirgi vaqtda Yerning biosferasida 0 mingdan ortiq zamburug`lar, 23 ming yo`sinlar, ming paporotniklar, 640 ochiq urug`li va 200 mingdan ortiq yopiq urug`li o`simlik turlari uchraydi

Barglari ikkala tomonidan unsimon g'ubor bilan qoplangan. Juda keng tarqalgan begona o't. Sassiq sho'ra (Ch. vulvaria) qo'lansa hidli, bo'yi 10—60 sm oralig'idagi bir yillik o't (3.17-rasm). Barglarining ikki tomoni ko'kimtir, keng, teskari tuxumsimon. Kosachabarglari yarmigacha qo'shilib o'sgan. Sug'oriladigan ekinlar orasida keng tarqalgan, ba’zan rudcral begona o't. Xushbo'y sho'ra (Ch. botrys) poyasi sershox, yoqimli hidli, bo'yi 15—60 sm oralig'idagi bir yillik o't. Daryo, soylar o'zanlarida, adirning qumli, shag'al toshli yonbag'irlarida o'sadi. Scrbarg sho'ra (Ch. foliosum) bir yillik o't, bo'yi 15—80 sm, barglari kctma-kct joylashgan, nayzasimon o'tkir uchli. Mcvalash davrida gulqo'rg'on shakli o'zgarib, etdor qizil rezavor mevaga aylanadi. Tog' yonbag'irlarida, soya-salqin joylarda, daraxtlar tagida, yo'l yoqalarida, soy o'zanlarida o'sadi. 23

Olabuta (Atrirlcx)turkumi bir yillik (O'zbekistonda) o't yoki yarimbutalardan iborat. Bir uyli, bir jinsli, changchisi 5 ta, urug'chili gullari gulqo'rg'onsiz, tugunchasi 2 tumshuqli. Olabutalarning 225 ta, O'zbekistonda esa 15 ta turi mavjud. Ular ko'proq sho'rxok, qumli cho'llarda o'sadi. Tatar (Л. tatarica) olabutasi bo'yi 10—100 sm cha keladigan bir yillik o't. Barglari kumushrang g'uborli, gulbarglari uchburchak yoki rombsimon bo'lib, yarmigacha qo'shilgan. Ariq, kanallar bo'yida, yo'l yoqalarida sho'rxok ycrlarda o'sadi. Bundan tashqari, har xil mevali olabuta (A. hetcrosperma), ikki shaklli (dimorf) olabuta (A. dimorphostegia), yclpig'ich bargli olabuta (A. fiabcllum) ham mamlakatimizda juda keng tarqalgan. Tcrcsken (Ccratoidcs) turkumi bir uyli, gullari bir jinsli, yarimbuta va butalardan iborat. 24

. Sho'raklar (Salsola) turkumiga bir yillik o't, yarimbuta va daraxtchalar kiradi. Barglari etli, nina yoki tangchasimon. Gullari boshoqsimon to'pgul, 2 jinsli, 5 a ’zoli, mevasi qanotchali. O'zbekistonda sho'rxok, sho'rtob yerlarda o'suvchi 48 turi bor. Tuyaqorin www.ziyouz.com kutubxonasi sho'rak (S. auslralis) poyasi 1 mctrgacha ycladigan ildiz bo‘g‘zidan sershox, shox-shabbasi sharsimon, ba’zan qizg‘ish tikanli, quriganda ildiz bo'g‘izidan tez uzilib, shamolda dumalaydigan bir yillik o't. Cho'l, adirlaming qumli, loy tuproqli yonbag'irlarida o‘sadi, ba’zan lalmi ckinlarning xavfli begona o'ti. Sho'radoshlarning 6 turi: Bochansev ycrtezagi (Nanophyton botschantzcvii), Ensiz sho'rak (Salsola angusta), Merkulovich baliqko'zi (Climocoptera merkulwizii), To'mtoqgulyonbargchali baliqko'z (C. amblyostcgia), Maligin baliqko'zi (C. malyginii) va b. 0 ‘zbekiston uchun endcm turlar sanaladi. 25