Kirish qismi Hozirgi vaqtda Yerning biosferasida 0 mingdan ortiq zamburug`lar, 23 ming yo`sinlar, ming paporotniklar, 640 ochiq urug`li va 200 mingdan ortiq yopiq urug`li o`simlik turlari uchraydi

2.2Kaktusdoshlar oilasi — Cactaceae Oila asosan serct sukkulent o't va buta, qisman daraxtlardan iborat. Aksariyat ko'pchiligida barglari metamorfozga uchragan va tikanlar ko'rinishida saqlangan. Ammo Pcrcskiya (Percskia) va Percskiopsis (Pereskiopsis) turkumlarida rosmana seret barglari bor, opunksiya (Opuntia) turkumlarida esa ontogenezining dastlabki bosqichlarida mayda barglar hosil bo'ladi, ammo ular tezda tushib ketadi. Poyalarining shakli har xil turkumlarida o'ziga xos tuzilishga ega, ular ustunsimon (sereuslarda, Mcksikada o'suvchi gigant sereus 20 metrgacha boradi yassi, bargchasimon (opunksiya, epifillum), sharsimon (exinokaktus, mammillariya). Poyalarining seret bo'lishi ularda suv g'amlovchi to'qimalarning kuchli rivojlanganligidandir. Poyasining hajmi ancha katta. Ildizlari yuza yoki chuqur joylashadi. Gullari asosan bittadan, ba’zan poya uchida ro'vaksimon to'pgullar hosil qiladi (Pereskia), qismlari spiral, spirotsiklik holda joylashgan, ikki jinsli, aktinomorf, ba’zan zigomorf. Gullarining rangi oq, sariq, qizil, och qizil, erkin yoki asosidan tutashib naycha hosil qiladi. Changchilari ko'p, erkin, gultojibarglarga birikkan, ustunchasi bitta, 3 ta va undan ko'p mevabargli, tugunchasi ostki, entomofil, ba’zan ornitofil o'simliklar. 11

Ayrim nopalea kaktuslarida (Nopalca mondcantia, N. coccinillitera) koshenil shira bitlari ko'paytiriladi va ulardan mashhur karmin qizil bo'yog'i olinadi. Eng yirik manzarali kaktuslarga Cereus giganteus misol bo'ladi (3.13-rasm). Yirik gulli sereus (Cereus grandiflorus) „tun malikasi"ning yirik sariq gullari tunda ochiladi va yoqimli vanil hidini tarqatadi. Vatanida kaktuslar chorva mollari uchun sug'oriladigan suv manbai va ycm-xashakdir. Mashhur amerikalik seleksioner Lyuter Berbank opunksiya kaktuslarining tikansiz navlarini yaratdi va ular Amerikada yem-xashak o'simliklari sifatida ekiladi. Kaktuslar oilasi Chinnigulnamolar qabilasining Ayzoadoshlar (Aizoaccae) va Semizo'tdoshlar (Portulacaceae) oilalariga yaqin turadi. Xallir, Vettshteyn, Golenkin, Taxtadjyan sistemalarida ham bu yaqinlik e’tirof etilgan. 12