Kоllоid sistеmаlаrning mоlеkulyar kinеtik хususiyatlаri. Brоun harakati. Оsmоtik bоsim vа uning qiymаtlаri. Kinеtik vа аgrеgаtiv bаrqаrоrlik. Sеdimеntаsiоn аnаliz. Figurоvskiy tаrоzisi vа figurоvskiy ishlаri

Kоllоid sistеmаlаrning mоlеkulyar kinеtik хususiyatlаri. Brоun harakati. Оsmоtik bоsim vа uning qiymаtlаri. Kinеtik vа аgrеgаtiv bаrqаrоrlik. Sеdimеntаsiоn аnаliz. Figurоvskiy tаrоzisi vа figurоvskiy ishlаri

• Kоllоid sistеmаlаrning mоlеkulyar kinеtik хususiyatlаri. Brоun harakati. Оsmоtik bоsim vа uning qiymаtlаri. Kinеtik vа аgrеgаtiv bаrqаrоrlik. Sеdimеntаsiоn аnаliz. Figurоvskiy tаrоzisi vа figurоvskiy ishlаri

REJA:

1.Kоllоid sistеmаlаrning mоlеkulyar kinеtik хususiyatlаri. Brоun harakati.

2.Оsmоtik bоsim vа uning qiymаtlаri.

3.Kinеtik vа аgrеgаtiv bаrqаrоrlik. Sеdimеntаsiоn аnаliz. Figurоvskiy tаrоzisi vа figurоvskiy ishlаri

• “Osmos” (zoms) termini qadimgi yunon tilidan olingan bo’lib, “chanqoqlik” ma’nosini bildiradi.
• Osmos hodisasini odamlar qadimdan ishlatib kelgan, masalan ozuqalarni uzoq muddat saqlashda ulardagi suvni tuz yoki shakar yordamida tortib olish uchun.
• Osmotik bosim – bu eritma va toza erituvchi tutashganda eritilgan modda kontsentratsiyasini (ya’ni uning kimiyoviy potentsialini) pasaytirishga qaratilgan kuchni ta’riflovchi termodinamik parametr.

Osmos hodisasi natijasida osmotik bosim vujudga keladi. Bu bosim osmos hodisasini to’xtatish uchun ya’ni erituvchi molekulalarini pardadan o’tkazmaslik uchun eritmaga berish kerak bo’lgan tashqi bosimga tengdir. 1877 – yilda Pfeffer osmoti bosimni o’lchashga imkon beradigan yarim o’tkazgich pardalar tayyorladi. Buning uchun sirlanmagan chinni idishni mis sulfat eritmasi bilan to’ldirdi va silindrni sariq qon tuzi eritmasi solingan idishga tushirdi. Silindr devorlaridagi mayda mayda teshiklarda Cu2[Fe (CN)6] tuzi cho’kib, natijada, yaxshi yarim o’tkazgich parda hosil bo’ldi. Bu silindr M – manometrga birlashtirilib, hosil bo’lgan asbob esa osmometr deb ataladi.

Agar S silindrga qandning quyuq eritmasi, Q stakanga toza suv solinsa, qand zarrachalari yarim o’tkazgich pardadan o’tolmaydi, suv zarrachalari esa S silindrga kirib, eritmani suyultiradi. Silindrda suyuqlik hajmi ortib ketib, manometrning ikkinchi qismidagi simob ko’tarila boshlaydi. Biroz vaqt o’tgandan keyin simob ko’tarilishi to’xtaydi, chunki silindrga suv kirgan sari nay ichidagi gidrostatik bosim ortib borib, nihoyat osmotik bosimga tenglashib qoladi. Shunday qilib, manometr ichidagi simob balandliklarini o’lchab eritmaning osmotik bosimini aniqlash mumkin.