Komilova xurshidaxon mansurjon qizining

31
 Mirvaliyev S. Abdulla Qodiriy- Toshkent.2004.B74-75 
32
 Pirimqul Qodirov. Yulduzli tunlar.-Toshkent.1999.B258 

---

yuvingan. O‘rik, olcha barglari o‘z butoqlari bilan vidolashish oldida shafaqday 
qizil tus olgan”.
33
Lekin keying o‘rinlarda Boburga bu hol boshqacha tuyila boshlaydi: “Ark 
hovlisidan o‘tib borayotganda Toshkentdagi osudalik hozir unga dovul oldidan 
bo’ladigan xatarli sukunatdek tuyildi. Yaqinlashib kelayotgan dovuldan onasi va 
xotinini olib chiqib ketish ni
yati bilan arkning to‘ridagi ayollar turadigan ichki 
hovliga yurdi”.
34
Yuqoridagilardan kelib chiqib xulosa qilish mumkinki, romandagi tarixiy shaxslar 
talqinida tarixiy haqiqat badiiy haqiqatga to‘la aylana olganligi yozuvchining 
mahoratidan darak berib turibdi. 
Bobur temurzodalar orasida Husayn Boyqaroga katta ehtirom bilan qaragan. 
Uning haqiqiy podshohga xos fazilatlar egasi ekanini ta’kidlaydi. Uni “karimut-
tarafayn edi”, asl podshoh edi deya alqaydi. Bobur «Bobumoma»da uning shakl-
shamoyili, axloq va atvori haqida mufassal ma’lumot beradi: “... Harrof va 
xushxulq kishi edi. Xulqi bir nima guzaroroq voqe bo‘lib edi, so 'zi ham xulqidek 
edi. Ba'zi muamalotta shar'ni bisyor rioyat qilur edi”. U adolat va shariatga qattiq 
amal qilgan. Bir o‘g‘li bir kishini o‘ldirgani uchun uni o‘zi qozixonaga yuborgani 
haqida so‘zlaydi. Bu dalil uning vatanparvarlik, xalqparvarlik burchini otalik 
burchidan ko‘ra ustun qo‘ya olganini ko‘rsatadi. Bu fazilat uning asl va adolatli 
podshohligini tasdiqlaydi Husayn Boyqaro Xurosonda 40yilga yaqin podshohlik 
qildi. Bobur uning podshoh va jangchi sifatidagi matonati va mardonaligini
ko‘rsatuvchi dalillar keltiradi. Temurbek naslidan hech kim qilichbozlikda Husayn 
Boyqarochalik mahorat qozonmaganini ma’lum qiladi. Uning Husayniy taxallusi 
bilan 
she’rlar 
yozgarii, devon tuzgani haqida so‘zlaydi. She’rlariga 
adabiyotshunoslik nuqtayi nazaridan baho beradi. Yutuq va kamchiliklarini