2. Davr xarajatlari (operatsion xarajatlar):
a) mahsulot sotish xarajatlari;
b) ma’muriy yoki boshqaruv xarajatlari;
v)boshqa operatsion xarajatlar va zararlar;
3. Moliyaviy faoliyat bo‘yicha xarajatlar:
a) foizlarni to‘lash bo‘yicha xarajatlar;
b) xorijiy valyuta bilan operatsiyalar bo‘yicha kurslardagi salbiy farqlar;
v)
qimmatbaho qog‘ozlarga qo‘yilgan mablag‘larni qayta baholash
natijasidagi zararlar;
g) moliyaviy faoliyat bo‘yicha boshqa xarajatlar;
4. Favqulodda xarajatlar daromad (foyda)dan olinadigan soliq tulagunga
kadar
oyda va zararlarni hisoblab chiqishda hisobga olinadi.
Mahsulot (ish va xizmat)lar ishlab chidarish tannarxiga bevosita mahsulot (ish v
a |sizmat)larni ishlab chiqarish bilan bog‘liq bo‘lgan, ishlab chiqarish texnologiyasi
va uni tashkil etish bilan shartlangan xarajatlar kiritiladi. Yuqoridagi xarajatlar
iqtisodiy mazmunga ko‘ra quyidagi elementlar bilan gurhxlarga ajratiladi:
- ishlab chiqarish moddiy xarajatlar (kaytariladigan chiqitlar qiymati chiqarib
tashlangan holda);
- ishlab chiq;arish xususiyatiga ega bo‘lgan mehnatga xaq to‘lash xarajatlari;
ishlab chshcharishga tegishli bo‘lgan ijtimoiy sug‘urtaga ajratmalar;
- asosiy fondlar va ishlab chiqarish ahamiyatiga ega bo‘lgan nomoddiy
aktivlar
amortizatsiyasi;
- ishlab chiqarish ahamiyatiga ega bo‘lgan boshqa xarajatlar.
Ishlab chiq;arishning murakkabligi hamda xarajatlarning xilma-xilligi ularni
hisobga olishda butun bir gurux hisobvaraqdan qo‘llanilishini taqozo etadi. 21-milliy
buxgalteriya
standartiga
muvofiq
xarajatlarni
hisobga
olishda
quyidagi
hisobvaraqlarni qo‘llash belgilab kuyilgan.
20-Asosiy ishlab chiqarishni hisobga oluvchi hisobvaraqlar
2010-«Asosiy ishlab chiqarish»
23-grdamchi ishlab chiqarishni hisobga oluvchi hisobvaraqlar
2310-«Yordamchi ishlab chiqarish»
Do'stlaringiz bilan baham: |
