Kompьyuter modellashtirish

Immitatsion modelning xususiyatlarini o`rganish
Mazkur bosqichda immitatsiyaning aniqliligi tanlov o`tkazilishining zaruriy xajmi (kashtorligi) IM realizatsiya qilish uzunligi modellashtirish natijalarning turg`unliligi IM parametrlarini o`zgarilishiga sifat kriteriyalarning izchilligi modellashtirish rejimining statsionarligi va hakazo baholanadilar.
Immintatsion modelning sinovlaridan so`ng uning sifatlarini o`rganilishiga o`tiladi. Bu paytda quyida keltiriladigan turli nafar protseduralar (amaliyotlar) muhim sanaladilar:

• 
  Immitatsiya xatoliklarning baholanishlari;
  
• 
  Immitatsion model ichida o`tish rejimining davomiyligining aniqlanishi;
  
• 
  Immitatsiya natijalarining turg`unligining baholanishi;
  
• 
  Immitatsion modelining sezgirligini tadqiqot qilinishi
  

Model ichida PC4 generatorlarining qo`llanilishi bilan bog`lik bo`lgan immitatsiya xatoliklarning baholanishi PC4 generatorlari sifatining o`rganilishi ehtimollik nazariyasi va matematik ctatictikasining ma’lum bo`lgan uslublari yordamida tadqiqot qilmoqdalar. Xar qanday PC4 generatorlarining eng muhim ko`rsatkichi sifatida PC4 ketma ketlik davri xisoblanadi(talab qilinayotgan statistik xususiyatlari paytida) ko`pchilik xolatlarda PC4 generatorlarning sifatli to`g`risida matematik kutilishlar va javob qaytarish funktsiyasi komponentlarining dispers qurishidagi chetlanishlarga qo`yilgan baxoga qarab muhokama qiladilar.
Avval qayd etilganidek, amaliy masalalarining aksariyatlari quyi soniga standard kiritilgan generatorlar PC4ning to`la yaroqli bo`lgan ketma-ketliklarni beradi.
Uning rejimi davomiylikni aniqlash odatda immitatsion modellaru tizimini uning uchun kichik bo`lgan va takrorlanadigan shart sharoitlarda o`rganilishi uchun qo`llaniladilar.
Ko`pchilik stoxastik modellarda modelning o`rganilgan xolatiga yetib borishi uchun bir qancha T<sub>0</sub> vaqt kerak bo`ladi.
Modelning statistik muvozanati yoki o`rnashib olgan xolati deganda shunday xolatni tushunadilarki, unda qarama-qarshi harakatlanuvchi ta’sirlar balansirovkalangan (muvozanatlangan) bo`lib, bir birlarini to`ldirib turadilar.
Boshqacha aytganda, agar modelning javob qaytarilishi chegaralangan qiymatlar ichidan chiqib ketmasa u muvozanatda bo`ladi.
Dastlabki davrning murakkab tizim modellashtirishning dinamikasiga o`tkazadigan ta’sirlarni kamaytiruvchi uch nafar uslub mavjuddir:

• 
  Modelning belgilangan rejimiga avvaldan ma’lum bo`lgan chiqib olinishidan so`ng natijalarining ko`lga kirilishiga imkon beruvchi “uzun progonlarni” qo`llash
  
• 
  Progonning dastlabki davrini qurishdan chiqarib tashlashni
  
• 
  Uzishing xosiyatlariga ega bo`lganligini bo`lgan dastlabki shart-sharoitlarni tanlash
  

Ushbu uslublardan xar birlari kamchiliklardan xoli emasdilar: “uzun progonlar” mashina vaqtining katta sarflanishlariga olib keladilar;
Boshlang`ich davrini ko`rib chiqishdan chiqarib tashlashni ma’lum bir qismidan judo bo`ladilar;
Tezkor yaqinlanuvchi ta’minlovchi o`ziga xos dastlabki shart-sharoitlarning imkoniyatlari, qoidaga ko`ra, dastlabki shart sharoitlarning tanlanishlari, qoidaga ko`ra dastlabki ma’lumotlarning yetarli darajadagi miqdori bo`lmaganligidan qiyinlashadi (ayniqsa, printsipial ravishda yangi sxemalar uchun) o`quv rejimini statsionarligidan ajralib olish uchun tadqiqotchida nazorat etilyotgan parametrining kirish momentini kuzatish imkoniyati mavjud bo`lishi kerakdir.
Ko`pchilik quyidagi uslubdan foydalanadilar: model vaqti ichida nazorat qilinayotgan parametrining grafiklarini tuzib, undan o`tish rejimini aniqlaydilar.
Amaliyotda, uning rejimlari maxsus ravishda o`rganilayotgan xolatlar(xodisalar) uchrab turadilar.
Bu paytda “qisqa progonlarini” ishlatishlari, o`rganib olgan rejimlarini qurib chiqishdan chiqarib, tashlashdilar va modellashtirishning o`tish jarayonlarini eng uzun davr davomida o`tib borishlariga olib keluvchi dastlabki sharoitlarini topishga xarakat qilishlari tushunarli xoldir.
Ayrim paytlarda natijalarining aniqligini oshirish uchun tizim vaqtining o`zgarishini sekinlashtirishini amalga oshiradilar.
Immitatsiya natijalari turg`unligini baxolash, immitatsiya natijalarining immitatsiyasi ostida ularning kirish sharoitlarining o`zgarishiga ta’sir qilmaganliklarining darajasi tushuniladi.
Turg`unlikni baxolanishining universal protsedurasi mavjud emas. Ko`pchilikda u modelning javobiy dispersiyasini bir nechta komponentlar bo`yicha topadilar va u modellashtirish universalining o`sib borishi bilan ortyaptimi yoki yo`qligini tekshiradilar. Agar javob qaytarish dispersiyasining kattalashuvi (ortishi) kuzatilmasa, immitatsiya natijalarini turg`un deb hisoblaydilar.
Muhim amaliy tavsiya: model strukturasi qanchalik real tizim strukturasiga yaqin bo`lsa va model ichidagi omillarning detalizatsiya darajasi qanchalik yuqori bo`lsa, immitatsiya natijalarining turg`unlik (yaroqlilik) xududi shunchalik keng bo`ladi.