Kompyuter falsafasi

Маданиятда миллийлик ва умуминсонийлик
nsoniyat taraqqiyoti tarixi bizning oldimizda turli mintaqalar, davlatlar, irqiy guruhlar va jamoalar, ayrim olingan shaxslar o‘rtasidagi turli darajadagi milliy o‘ziga xos madaniyatlarning xilma-xil shakllari orasidagi uzluksiz aloqalar tarixi sifatida gavdalanadi. Madaniyatlar o‘rtasidagi aloqalar ijtimoiy hodisa sifatida juda uzoq davrlardan buyon vujudga kelgan. Ammo irqiy qobiqga o‘ralish, qabilachilik, turg‘unlik, an’anaviylik, konservatiklikka yo‘nalish uzoq vaqt boshqa etnik guruhlarga mansub bo‘lganlar madaniyati elementlarining o‘zlashtirishga imkon bermadi.
Etnoslar orasidagi madaniy ayrboshlash faqat madaniyat taraqqiyotining oliy bosqichidagina paydo bo‘lishi mumkin. Siyosiy, savdo-sotiq, madaniy aloqalar, sayyohlik, o‘zga yerlarni o‘zlashtirish, ko‘chib borish bularning barchasi etnik madaniy ayirboshlash uchun zamin bo‘ladi. Bu yerda shuni qayd etish lozimki, madaniy boyish hamma vaqt o‘zaro bog‘lanishga ega bo‘ladi. Hatto turli saviyadagi madaniyatlar o‘rtasidagi aloqa va ayirboshlash hamma vaqt o‘zaro xususiyatga ega, garchi, odatda, ko‘proq yuqori darajada tashkil topgan madaniyat hamma vaqt ko‘proq narsa beradi va ko‘proq undan bahramand bo‘lishga undaydi. Shunga muvofiq ravishda kam darajada tashkil topgan madaniyat ko‘proq narsa oladi va ko‘p narsani qabul qilishga tayyor bo‘ladi. Shunday bo‘lsa ham, madaniy jihatdan boyish hyech qachon bir yo‘nalishdagi jarayon bo‘lmasdan – bu shunday narsaki, hajm, sifat va o‘zlashtirish darajasi jihatidan o‘zaro farq qiladigan madaniy axborot oqimi bir-birining istiqboli tomon boradigan ikki yo‘nalishdir. Deyarli bir xil saviyadagi etnos madaniyatlarning o‘zaro aloqasi davrida, odatda, madaniy axborotlar ayirboshlashda muammo yuq.


2-reja. Internetning bolalar ongiga ta’siri va ludomanizm
Hozirgi zamonaviy kompyuter texnologiyalari, «ommaviy madaniyat» yoshlarni real hayotdan chalg‘ituvchi ko‘plab omillarni paydo qildi. Bular kompyuter o‘yinlari, internet, virtual voqyelik, kino, televideniye. Ayniqsa, pedagog, psixolog va sotsiologlar yoshlarni onlayn roli o‘yinlariga butunlay kirib ketishlaridan, ludomanlarning soatlab, kunlab virtual dunyoda qolib ketishayotganidan tashvishga tushmoqdalar. Internet orqali suhbatlasharkansiz, muloqot shunchaki bir o‘yin ko‘rinishida bo‘ladi. U biz bilgan haqiqiy munosabatlarga umuman o‘xshamaydi. Bu qanday suhbat bo‘ldiki, sichqonchaning birgina harakati bilan uni yakunlash, iteraktiv vaziyatni har qanday holatga keltirish mumkin bo‘lsa!?