Konstitutsiyaviy huquq kazus javoblari

Vaziyatga huquqiy baho bering. O’zbekiston Respublikasi Davlat tilining huquqiy maqomini muhokama qiling.
Yuqoridagi kazus yuzasidan quyidagicha fikr bildirsak bo'ladi. Smirnov ishga joylashish chog’ida o’zbek tilini mukammal bilishi talab etilmaydi. Bu esa qonun hujjatlarida o’z aksini topgan. O‘zbek tiliga davlat tili maqomining berilishi respublika hududida yashovchi millat va elatlarning o‘z ona tilini qo‘llashdan iborat konstitutsiyaviy huquqlariga monelik qilmaydi.¹ Smirnovga qo’yilayotgan talablarning asossizligini ushbu modda orqali ko’rishimiz mumkin.
O'zbekiston Respublikasining davlat tili o'zbek tilidir.
O‘zbekiston Respublikasi o‘z hududida istiqomat qiluvchi barcha millat va elatlarning tillari, urf-odatlari va an’analari hurmat qilinishini ta’minlaydi, ularning rivojlanishi uchun sharoit yaratadi.² Konstitutsiyamizda mustahkamlangan ushbu modda orqali fuqaro Smirnov o’ziga nisbatan qo’yilayotgan talablarni noo’rinligini va bu holat yuzasidan tegishli davlat idoralariga shikoyat qilishi mumkinligini ko’rsatsa bo’ladi. Chunki hech bir (inson) fuqaro hech qanday sabablarsiz boshqa bir insonning til erkinligini va haq-huquqlarini cheklab qo’yishga haqli emas.
“ Istiqbol” xususiy firmasi rahbari qo’ygan talabga keladigan bo’lsak Smirnov uchun qo’yilayotgan talab ya’ni 3 oylik sinov muddati vaqtida, firmada tashkil qilingan to‘lov asosida o’zbek tilini o‘rgatadigan kursda o‘qishini va o‘zbek tilini o‘rganishi majburiy hisoblanmaydi. Bu fuqaro Smirnovning o’z xohishiga binoan amalga oshiriladi.
O‘zbekiston Respublikasida davlat tilini o‘rganish uchun barcha fuqarolarga shart-sharoit hamda uning hududida yashovchi millatlar va elatlarning tillariga izzat-hurmat bilan munosabatda bo‘lish ta’minlanadi, bu tillarni rivojlantirish uchun shart-sharoit yaratiladi.
Fuqarolarga davlat tilini o‘qitish bepul amalga oshiriladi.³
O‘zbekiston Respublikasida yashovchi shaxslar, o‘z millatidan qat’i nazar, o‘z ismini, ota ismi va familiyasini milliy-tarixiy an’analarga muvofiq yozish huquqiga egadirlar.
7. Маҳалла Фуқаролар Йиғини раисига ҳудудда жойлашган Боғишамол автомобиль корхонаси маҳалла ҳудудини ифлослантираётгани, кўп миқдорда ахлат ташлаётгани ва корхонанинг оғир юк машиналари серқатнов бўлганлиги сабабли маҳалла кўчаларининг асфальт қопламасини яроқсиз ҳолга келтираётгани тўғрисида жамоавий шикоят келиб тушди. Бироқ Маҳалла Фуқаролар Йиғини раиси оғзаки тарзда бу давлат корхонаси эканлигини назарда тутиб, чора кўришдан бош тортди.