Ko’tarish-tashish, yo’l qurilish mashinalari va jihozlarini yo’l qurilishida qo’llanilishi

ICHKI YONUV DVIGATELLARINING TASNIFLANISHI 
VA RUSUMLANISHI
porshenli har qanday ichki yonuv dvigatellarida 
ximiyaviy energiya issiqlik energiyasiga, so‘ng 
mexanik energiyasiga aylantirilgani uchun traktor 
va avtomobillarda, ulaming tiplari va vazifalaridan 
qat’i nazar, energiya manbayi bo‘lib xizmat qiladi. 
energiyani bir ko‘rinishidan ikkinchi ko‘rinishiga 
aylantirishda har xil usullardan foydalaniladi. bu 
usullaming o‘ziga xos konstruktiv belgilari bo‘lib, 
ular quyidagilar:
Ichki yonuv dvigatellari

---

Qo‘llanilayotgan yonilg‘ining turi 
bo‘yicha:
- benzinda ishlovchi dvigatellar;
- dizel yonilg‘isida ishlovchi dvigatellar;
- gaz yonilg‘isida ishlovchi dvigatellar;
- gaz-suyuqlik yonilg‘isida ishlovchi 
dvigatellar; bu yerda
asosiy yonilg‘i sifatida, gaz, o‘t oldirish 
va qo‘shimcha purkash
uchun - suyuq yonilg‘i ishlatiladi
Rotorli IYD

---

Yonuvchi aralashmani 
tayyorlash usuli bo‘yicha:
- silindrdan tashqarida tayyorlash 
(karbyuratorli va gaz dvigatellari);
- silindming ichida tayyorlash 
(yonilg‘ini bevosita silindrga yoki 
old-uyurma kameraga va gazni 
ham silindrga purkash usuli
qoilanilgan dvigatellar).
Gaz trubinali IYD

---

ISHCHI SIKLNI AMALGA OSHIRISH USULI 
BO‘YICHA:
- to‘rt taktli dvigatellar. ishchi sikl porshenning 
to‘rt takti davomida yoki tirsakli valning ikki 
aylanishida amalga oshadi;
- ikki taktli dvigatellar. ishchi sikl porshenning 
ikki takti yokitirsakli valning bir aylanishi 
davomida amalga oshadi.
silindrni to‘ldirish usuli bo‘yicha:
- nadduvsiz dvigatellar (bunda silindming ichiga 
kirgan havoning yoki aralashmaning bosimi 
atmosfera bosimiga teng yoki kichik bo‘ladi);
- nadduvli dvigatellar (bunda silindming ichiga 
havo yoki aralashma bosim ostida kiritilgani 
uchun silindming ichidagi bosim atmosfera 
bosimidan yuqori bo‘ladi).

---