“kriminаlistikа”

golografik usulda maketini yaratadi, rejalar, sxemalar, chizmalar tuzadi, izlardan 

qoliplar  va  nusxalar oladi.  Bu  ishlarga  yordam berish  uchun ko ‘zdan kechirishga 

mutaxassislar jalb qilinishi shart”. 

Beshinchidan, ma’lumki tergov amaliyotida jabrlanuvchi, gumon qilinuvchi, 

ayblanuvchilar  dastlabki  ko’rsatmalarni  sud  muhokamasida  o’zgartirishi,  o’ziga 

nisbatan  inson  huquq  va  erkinliklarini  kamsituvchi  harakatlar  sodir  etilganligini 

qayd  etuvchi 

ma’lumotlar  bilan  ko’rsatuvlarni  o’zgartirishi  kuzatiladi. 

Tergovchining  yuqoridagi  shaxslarni  so’roq  qilishda  zarur  texnik  vosita  – 

videotasvirni  suratga  oluvchi  kameralardan  foydalanilmasligi  keyinchalik  tergov 

ishini  sud  tomonidan  noto’g’ri  kvalifikatsiya  qilinishiga  sabab  bo’ladi. 

Fikrimizcha,  tergov  faoliyatida  maxsus  videotasvirga  tushirishga  mo’ljallangan 

---

62 

 

xonalarni tashkil etish hamda ularni zamonaviy kameralar bilan jihozlash yuqorida 

ko’rsatilgan muammolarni bartaraf etishga yordam beradi.  

Shu  maqsadni  amalga  oshirish  uchun  O’zbekiston  Respublikasi  Jinoyat-

protsessual  kodeksining  96-moddasini  quyidagi  tahrirda  bayon  qilish  tavsiya 

etiladi: “Surishtiruvchi yoki tergovchi guvohni, jabrlanuvchini, gumon qilinuvchini 

va  ayblanuvchini  surishtiruv,  dastlabki  tergov  o‘tkaziladigan  maxsus  so’roq 

xonalarida, sud esa sud muhokamasi yuritilayotgan joyda so‘roq qiladi”. 

Bundan  tashqari  Jinoyat-protsessual  kodeksining  106-moddasining  2-

qismiga  quyidagi  tahrir  o’zgartirish  kiritish  tavsiya  etiladi:  “So‘roq  jarayonida 

bayonnoma  yuritish  bilan  bir  qatorda  ovozni  yozib  olish,  videoyozuv  va 

kinotasvirga tushirish shart”. 

Turkiya va AQSH davlatining qonunchiligini tahlil qilish, ushbu davlatlarda 

so’roq  jarayoni  aynan  maxsus  zamonaviy  24  soat  ishlaydigan  va  maxsus  axborot 

markazi tomonidan yozib olinadigan videokameralar o’rnatilgan xonalarda amalga 

oshiriladi  va  aynan  ushbu  xonalarda  olib  borilgan  so’roq  jarayoni  natijalari  dalil 

sifatida ahamiyatga ega bo’ladi.