Криптографиянинг асосий тушунчалари ва тарихи


Download 49.49 Kb.
bet3/9
Sana18.06.2023
Hajmi49.49 Kb.
#1568832
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Bog'liq
Kiber Xavfsizlikda kriptografik himoyalash

Икки калитли
Хешлаш
Симметрик
шифрлаш
Ассимметрик
шифрлаш
Электрон
калит
Блокли
Оқимли

Симметрик шифрлаш


Симметрик шифрларда маълумотни шифрлаш ва дешифрлаш учун бир хил калитдан фойдаланилади. Симметрик калитли криптотизимларда эса калит - симметрик калит деб аталади.
канал

Маҳфий калит

k=k1=k2

Маҳфий калит

Шифрматн С

Шифрлаш ЕK(M)

Хабар М’
Расшифровка қилиш Dk(C)

Ҳимояланмаган

Жўнатувчи
Қабул қилувчи

Криптографиянинг асосий бўлимлари


2. Очиқ калитли криптография.
Очиқ калитли криптографияда (ёки ассиметрик криптография деб ҳам аталади) маълумотни шифрлаш қабул қилувчининг очиқ калити билан амалга оширилса, уни дешифрлаш қабул қилувчининг шахсий калити билан амалга оширилади. Шунинг учун ҳам очиқ калитли криптотизимларни – икки калитли криптотизимлар деб ҳам юритилади. Очиқ калитли криптграфик алгоритмлар асосида маълумот алмашиниши учун дастлаб, юборувчи қабул қилувчининг очиқ калитига эга бўлиши керак. Қабул қилувчининг очиқ калити фақат маълумотни шифрлаш учун фойдаланилади ва у билан шифрматнни дешифрлашнинг имкони мавжуд эмас. Худди шунингдек, шахсий калит билан маълумотни шифрлаш имкони ҳам мавжуд эмас. Шифрматнни дешифрлаш эса фақат шахсий калит эгасига жоиз бўлади. Бундан келиб чиқадики, шахсий калит эгаси томонидан хавфсиз сақланиши ва ўзидан бошқа ҳеч кимга маълум бўлмаслиги керак.

Download 49.49 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling