Kuchning tabiati Reja: Kirish. Kuchlar turi. G. Mintzberging uchta yirik bloki

Mavzuga oid savollar.
1. Yangi ijtimoiy rolga kirish – zamonaviy menejmentda 
rahbar lavozimi nima deb nomlanadi?
2. Rahbarlar deb nimaga aytiladi?
3. Rahbar va menejer nima bilan farq qiladi?
4. Kuch deb nimaga aytiladi?
5. Kuchlar nechchi turda bo`linadi?
6. “Xarizmatik rahbar” nimani anglatadi?
7. Xarizmatik rahbarni qaysi xususiyatlari muhim 
ahamiyatga ega?
8. “An'anaviy kuch” nimani anglatadi?
9. “Mukofot kuchi” nimani anglatadi?
10. “Ekspert kuchi” nimani anglatadi?
11. “Axborot kuchi” nimani anglatadi?
12. “Ishontirish kuchi” nimani anglatadi?
13. G. Mintzberg uchta yirik bloki bular qaysilar?
14. Amerikalik tadqiqotchi G. Mintzberging nechta blokga 
birlashtirdi va ular nimalarni anglatadi?
15. Germaniyada taniqli sotsiolog Maks Veber 
boshqaruvda aynan nimani mavjudligini ta'kidlagan?
16. 30-yillarda Kurt Levin shuningdek, nemis psixologi, 
keyinchalik klassikaga aylangan qanday uslublarni 
aniqladi?
17. 60-yillarda amerikalik fiziolog Gudol nimani aniqlandi?
18. "Z" nazariyasi idorasi qanday keltirilgan?
19. "Eng yaxshi" rahbarlar guruhida qaysi naqshlar 
kuzatilgan?
20. Zamonaviy menejment nazariyasida menejmentning 
axborot-gumanistik modeli asosini qanday printsiplar 
tashkil etadi?
Hulosa
Rahbar va menejer tadbirkorlik tashkilotidagi asosiy 
shaxslardir. Ulardan biri strateg, ikkinchisi taktik sifatida 
ishlaydi. Ularning har biri ko'plab kuch turlaridan foydalanishi 
mumkin, ammo rahbar ko'pincha xarizmatik xususiyatlarga ega 
bo'lib, o'z izdoshlariga bevosita ta'sir qiladi.

---

Hokimiyatning barcha turlari-xarizmatik, an'anaviy, mukofotlash 
va jazolash, ekspert, axborot, qaror qabul qilish e'tiqodlari 
tegishli funktsional rollar doirasida amalga oshiriladi, ularni 
uchta katta blokga bo'lish mumkin – shaxslararo, axborot va 
qaror qabul qilish. Etakchilik xususiyatlari nazariyasi rahbarda 
rivojlangan aql, Iroda, tashkiliy qobiliyat kabi shaxsiy fazilatlarga
ega bo'lish muhimligini aniqladi. Biroq, eng muhimi, etakchining 
kelajakdagi maqsadni majoziy ko'rish qobiliyati va izdoshlarini 
unga qarab harakat bilan yuqtirish qobiliyati edi. Etakchilikning 
uchta asosiy turi – avtoritar, demokratik va kelishuv bo'yicha olib
borilgan tadqiqotlar oxir-oqibat vaziyatga qarab 
bo'ysunuvchilarga ta'sir qilishning har qanday usulini qo'llashga 
imkon beradigan vaziyatli etakchilik nazariyalarini ishlab 
chiqishga olib keldi.
Hokimiyat va bo'ysunish muammosini hal qilishda 
biologik va psixoanalitik yondashuvlar ba'zi odamlarning 
hokimiyatga genetik va psixologik moyilligini ko'rsatadi, bu esa 
uni juda ko'p qirrali va murakkab qiladi. Zamonaviy rahbar 
korxonani boshqarishning zamonaviy axborot-gumanistik modeli 
doirasida o'z rahbarligini amalga oshirishga imkon beradigan va 
biz baxtli xo'jayin deb ataydigan shaxsga aylanishiga imkon 
beradigan shaxsiy fazilatlarni tarbiyalash uchun o'zi ustida ko'p 
ishlashi kerak.