Küresel kentler hızlı Nüfus Artışı ve Kentleşme

Küresel Kentlerde Öne Çıkan Çevresel-Mekânsal Özellikler
Fiziksel yapısı itibariyle bir küresel kent on milyon nüfusa sahiptir. Çoğu zaman kentsel alan, nüfus artış oranından çok daha hızlı bir şekilde genişlemekte; ancak, bu büyüme fonksiyonel, sosyal ya da ekonomik kriterlere aldırmaksızın dengesiz bir şekilde gerçekleşmektedir. Faaliyetlerin yoğun olduğu ve refahın belli gruplar için bulunduğu bir yer olan küresel kent, sahip olduğu doğal kaynakları sahip olduğu ölçeği itibariyle tehdit eder. Nüfus arttıkça katlanan bir şekilde artan su ve enerji ihtiyacını karşılayabilmek için kent uzaklardaki kaynaklara ulaşmak zorunda kalır. Bu kaynaklar bazen yüzlerce kilometre uzakta olabilir, hatta ulusal sınırları geçmek gerekebilir. Böyle olduğunda da kaçınılmaz olarak çıkar çatışmaları meydana gelir. Aynı zamanda, nüfus bütünü ile düşünüldüğünde küresel kent, atık yönetimi gibi çok büyük bir sorunla karşı karşıya kalır. İnsan sağlığı için tehlike oluşturan düzeydeki kirlilik, sürekli büyüyen bir tehdit haline gelir. Hava alanları ve katı atık yok etme alanlarının çevresi, havzalar, tarım alanları, kentsel rekreasyon alanları gibi büyük alanlar, düşük yoğunluklu alanlar olarak ayrılırlar. Öte yandan, çok çeşitli ve karmaşık faaliyetler birbirlerine hızlı ulaşım araçları ile bağlanmalıdır. Dış dünya ile uluslararası terminalleri ve telekomünikasyon hizmetleri vasıtasıyla bağlantı sağlanmalı ve kentin konut ve endüstri bölgelerinin ihtiyaçlarını karşılayacak temel alt yapı kurulmalıdır (Batmaz 2010: 55).
Küresel kentlerde görülen mekânsal özelliklerin diğerleri ise yaşam mekânlarına hâkim olan çok katlı plazalar, gökdelenler, lüks konut siteleri, çağdaş yapı teknolojilerinin kullanıldığı binalar, alışveriş merkezleri, eğlence merkezleridir. Daha önce de vurgulanan mekânsal ayrışma gecekondu, getto-gökdelenler, lüks konutlar şeklinde görülmekte ve bu çelişki toplumsal hayata yansımaktadır.
Küresel kentlerde yerel özgünlüklerin ve kent kimliklerinin yok edilerek aynı yapı teknolojileri ve malzemelerin kullanılmasıyla tek tip kentlerin yaratıldığı görülmektedir. Bu süreç, kentlerin Mc Donaldslaşması ve şehirden kente geçiş süreci olarak nitelendirilebilir (Alptekin 2014).
Ayrıca yönetim merkezleri olarak tercih edilen bu kentlerde tıbbi araştırma merkezleri, tanınmış üniversiteler, bilimsel araştırma merkezleri, yeni teknolojiler üreten enstitüler ve güzel sanatlar akademileri de yer almaktadır.
Gelir dağılımında yaşanan kutuplaşmanın tezahürü olarak bir yanda plazalar, rezidanslar, gökdelenler yükselirken, diğer yanda gecekondu mahalleleri ve varoşlar çevreye ve çepere doğru yayılmaktadır. Ne var ki ikinci çevrim ekonomi tedricen bu alanları kentsel dönüşüm adı altında soylulaştırmakta ve bünyesine katmaktadır.
Küresel Kentlerin ekonomik, sosyal, kültürel, çevresel ve mekânsal özellikleri Şekil-1’de özetlenmiş ve liste halinde sunulmuştur: