Aylanib o'tish metodi. Hayvonlar muammoning mavjudgi orqali echimni aylanib o'tish bilan topishlari mumkin. Bunda muammoni echimiga kelishda bir qator to'siqlar bo'lishi mumkin. Labirint usulidan farqli ravishdahayvonlar bu holatda ozuqani idrok qilishadi, unga qaratilgan harakatni amalga oshirishadi. Tezlik inobatga olinadi va baholanadi. Bu metod orqali yuqorida keltirilgan muammolarning barchasi o'rganiladi.
Bir paytning o'zidagi yoki ta'qib qilish metodi. (ob'ektlarni tanlash signallar, tasvirlar va boshqalar ularni bir holatlarini ajratish usuli orqali tahlil qilinishi mumkin. Bu metod tajribadagi hayvonchalarning qobiliyatlarini aniqlash uchun mo'ljallangan. Bunda ikkita bir xil turdagi xayvon ham ishtirok etishi mumkin. Bu usul orqali hayvonlarda rangni idrok, shaklni, ko'lamni idrok qilishni aniqlash mumkin. Bu metod orqali hayvonlarning ko'nikmalarini shakllanishini kuzatishimiz mumkin. Hayvonlarning xotiralarini shu yo'l orqali shakllantirish imkoniyati mavjuddir. Bundan tashqari hayvonlarda muloqotga kirishish imkoniyati ham paydo bo'lar ekan. Oxirgi holatda boshqa shakllarni idrok qilish holatlari shakllanishi mumkin.
Namunani tanlash usuli. (ob'ektlarning orasidan aynan kerakli bo'lgan namunani tanlash). Dressirovka usulini varianti xisoblanadi, buni faqat yuqori darajada rivojlangan hayvonlarga qo'llash mumkin. Hayvonga ob'ektlarning orasidan tanlash holati beriladi. Bunda tadqiqotchi tomonidan maxsus apparatda ko'rsatilishi mumkin. To'g'ri tanlov amalga oshirilsa mukofotlanadi.
Ochiq maydon metodi (hayvonga erkin tanlash imkoniyati va erkin joy tanlovi imkoniyati beriladi).
Zoopsixologiya metodlarining ba'zi o'ziga xosligi. Zamonaviy psixologiya metodlari ma'lum bir muammolarni echimini topishga qaratilgan xisoblanadi, zoopsixologiyaning ma'lum bir qismi himoya qiluvchi metodlar qatoriga kiritilishi mumkin. Hayvonlarni asosan kuzatish bilan bog'liq bo'lgan metodlar qo'llanilishi mumkin. Shuning uchun ham zoopsixologik tadqiqotlarda foto va video syomkalar keng qo'llanilishi mumkin, boshqa texnik vositalardan ham samarali foydalanishimiz mumkin. Albatta texnik vositalar tadqiqotchining o'tkir nigohini o'rnini bosa olmasligi mumkin. Biroq natijalarni tahlil qilish imkoniyatini tabiiy sharoitda kuzatish natijalarini berishi mumkin. Umuman olganda zoopsixologiya usullari birlamchi natijalarni tahlil qilishda keng qo'llanilishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |
